Teşviğin Hikayesi
Son zamanlarda müjde olarak sunulan yeni düzenlemeler nedense beni pek şaşırtmıyor. O kadar ki, artık soğukkanlılığıma hayret ediyorum.
Hani her ne kadar ısrarla kabullenmesem de, ‘yaş kemale erdikçe’ gelişmeleri bir bütün olarak görüyorsun galiba. Atilla İlhan ‘Bana günlük olayları sormayın, günlük şeyler palavradır.
Ben işin hikayesine bakarım’ diye boşuna dememiş. Özellikle ‘kadınlara evde kariyer’ sağlayacak son düzenlemeleri neredeyse bekliyordum desem yeridir. Geçtiğimiz günlerde açıklanan ve kamuoyunda ‘aile paketi’ olarak değerlendirilen yeni eylem planını duyduğum anda “evet” dedim, ben bu hikayeyi biliyorum.
***
Paket; doğum yapan ve çalışan annelere yarı zamanlı çalışma hakkı, doğum yardımı gibi ilave haklar getiriyor. ‘Anneye doğum yaptığı anda bir sefere mahsus ilk çocukta 300 TL, ikinci çocukta 400 TL, üçüncü çocukta 600 TL doğrudan yardım’ verilecek.
Bu nasıl teşvik doğrusu başta pek anlaşılmıyor. Kim 400-600 TL için bir çocuk daha doğurmak ister? Ama tam buradan hikayeyi okumaya başlıyorsunuz. Hedef; akıllara en az üç çocuk istediğinin kazılması. Psikolojik ödül. Çocuk doğurdukça ödüllendirileceğini hissettirmek önemli olan.
***
Geliyoruz paketin en çok tartışılan kısmına. Doğum yapan kadına 5 yıl boyunca yarı zamanlı çalışma olanağı getiriliyor... Yarı ücreti işveren diğer yarısını devlet ödeyecek. Anne çocuğuna kendi bakarken çalışma hayatı devam edecek. Görüntü iyi ama pratikte nasıl işler diye baktığınızda ilk soru karşınıza çıkıyor; işçisini yarım gün çalıştırıp yarım gün ücreti ödeyecek işveren için, bu düzenleme neden cazip olsun?
***
Kadın istihdamının en yoğun olduğu, çalışanların yüzde 64’ünü kadınların oluşturduğu hazır giyim ve konfeksiyon sektörü mesala. Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kızılgüneşler, “Uygulama maliyet artışlarına yol açar, sonuçları aksine olumsuz olur” diyor. Bu sözler bizce ‘kadın işçiler çıkartılmaya başlar’ anlamına geliyor.
***
Peki yararlanacak olan kadınlar yok mu? Var. Eşi, dostu ve imkanı olanlar. Onlar yaşadı. Gerekirse alacağı payı işverene maliyetlerini karşılaması için bırakıp; evde otururken devletten yarım gün maaş alacak sigortası da devam edecek.
Süper. Hele üç çocuk doğurdun mu, 15 yıl eder ki, sonrasında dışardan da emekli olursun, gelsin emekli aylığı. Yarım gün çalşıp aynı parayı almak varken kim tam gün çalışır. Otur evinde çocuk büyüt.
***
Paketteki bize göre asıl olumlu gelişme, belediyelerin kreş açma zorunluluğu, umarız öyle olur..
Ancak hikaye bitmedi. Üretim durmayacağına göre bu şekilde çalışan kadınların yerine erkeklerin istihdamı artacaktır. Böylece iktidar 2023’te işsizlik oranını yüzde 5’lere kadar düşürmeyi başarır!!!
Kadınlar gittikçe evde oturma rahatlığına alışacak. Böyle bir rahatlık varken, kariyeri kim takar?