Tarihi Etkili Binanın Kaderi
İzmir’in tam göbeğinde.
Bir cephesi Birinci, arka cephesi İkinci Kordon.
Önünde, yanında kendine benzer binalar vardı…
Zamana yenildi, çürüdü, çöktü.
Tek başına kaldı.
Alıcı gözüyle baktığınızda semin kat briket, ortası kerpiç, en üstte fabrika tuğladan yığma bina.
Kolon yerine orta kısımlara kalas atılmış.
Destek sağlanmış!
***
Çok uzun yıllar önce İzmir’in ünlü bar-pavyonuydu.
Gece hayatının renklendirildiği…
Şarkıların söylendiği eğlence yeri.
İki katlıydı, personeli için sonrada yukarı yatakhane eklendi.
Şekli iyice değişti.
Geçmişi yansıtan tek yanı, bir cumbalı balkon.
40 yıldır aynen duruyor.
Herkes birbirine “ Perili köşk mü?” diye soruyor.
Yıkıldı, yıkılacak haliyle akla gelmiyor:
“Korunacak bina!”
Kültür ve Tabiat Varlıkları Kurulu’na göre tarihi eser!
Bu haliyle yok ettiğimiz İzmir’in geçmişini yansıtıyor.
Şehrin mimari (!) yapısını sergiliyor.
Altı kerpiç, üstü tuğla olması önemli değil.
Çünkü…
SİT kurulu kararını vermiş: Dokunulmayacak.
Ne olacak?
Yanındaki parselle bütünleşmeyecek.
Değerlendirilemeyecek.
***
Tescil kararı 1981’de verilmiş.
1991 yılında 3’nci.grup tarihi eser kabul edilmiş.
1999’da tescili ikinci gruba yükseltilmiş.
Yani tarihi değeri daha da artmış!
Tabii bürokratik zorlukları da.
***
Başkanlık zamanında bana da soruyorlardı:
“Nedir kerameti?”
“ Sit, sit… Ama neresi sit, bilinmez tespit” diyordum.
Görevi bıraktık, yıllar geçti.
Bina aynen yerinde bekliyor. Önü çökmesin diye demir kafes konuldu.
***
İzmir’in yönetim şekli, imar planları, çehresi değişti.
Bahtsız binanın kaderi değişmedi.
Birçok ilçede eski yapıların tescili düşürülmesine rağmen…
Kordon’un ne idüğü belirsiz mimarili binasına kimse el atmadı.
Yandaki binalar Çin Seddi gibi sıralandı, yükseldi.
O kendi halinde kaldı.
Zaten mülk sahiplerinin de umudu kalmadı.
Herhalde…
İzmir var oldukça, tarihsiz/talihsiz bina mezbelelik şekilde bekleyecek.
***
Bu tezimin ispatı kolay.
Başvurulsun Koruma Kurulu’na…
Verilecek cevap aynıdır:
“ Yapının aynen korunmasına…”
***
Dünya değişiyor da…
Bazı kalıplar değişmiyor!
************
