Suya mı? Mezara mı?
“Su hayattır”. Bazen de hayatı sonlandırır.
Yaz aylarında daha ağırlıklı olmak üzere sık verilen haberlerdendir ”Suda Boğulma” haberleri.
Bazen de boğulanları kurtaranlar haber olur.
Haber olmasalar da boğulurken kurtulabilenler için dünyanın en önemli insanlarıdır “Kendilerini Kurtaranlar”.
Bir gün hepimizin başına gelebilecek bir durum için suda boğulma ve onlara yapılacaklar konusunu hepimiz öğrenmeliyiz.
Suda boğulma nedir?
Suya battıktan sonra nefessiz kalma sonucu gelişen ölümdür. Sudan çıkartılan kişinin “Şah Damarından” nabız alınamıyordur.
Yarı boğulma nedir?
Suda kaldıktan sonra hayatta kalan veya en azından bir süre hayatta kalanların başına gelen durumdur. Sudan çıkartılan kişinin “Şah Damarından” nabız alına-biliyordur.
Hangi durumda ilkyardım yapılmalı?
Her iki durumda da ilkyardım yapılmalı. Her durumda da sonuçta “Ölüm Riski“de vardır “Kurtarılma Şansı” da vardır.
Sadece yüzme bilmeyenler mi boğulur?
Hayır. Suda boğulmaların birçok nedeni vardır. Su sporları sırasında oluşan kazalar, su sporları yaparken ortaya çıkan felç, kasılmalar, kalp krizleri, şeker düşmeleri, alkol alımı sonrası yüzmeler, bilinç ve hareketi değiştirip engelleyen ilaç alımı sonrası suya girme, intihar girişimleri, kara ve hava taşıtlarının suya düşmesi, suda yüzen araçlardan düşme durumlarında “Suda Boğulmalar” söz konusu olabilir.
Boğulan birini görünce ne yapmalı?
Önce kurtarmak gerekir. Bunu yapabilecek özellikteki kişiler bunu yapmalı. Örneğin yüzme bilmeyen biri buna yeltenmemeli. Yapabilecek kişiler eğer boğulma riski olan kişi canlı ve hareketli ise birebir temastan olabildikçe sakınmalı. Can havli ile kurtarıcıya ve sonra kendisine istemeden, bilinçsizce zarar verebilir. Mümkünse ip, cankurtaran simidi, yeleği gibi kişinin tutunabileceği bir nesne uzatmalı, tekne, bot gibi araçlarla yaklaşmalı. Kişi hareketsizse mutlaka birebir temas etmeli, en kısa sürede müdahale yapılabilecek bir yüzeye, karaya, tekne zeminine, v.s. ulaştırmalı.
İlkyardımda nelere dikkat etmeli?
Öncelikle omur(vertebra) yaralanması ihtimali düşünülmeli. Özellikle çapma, kara-hava araçları suya çarpması durumlarında, deniz araçlarından düşme ya da deniz araçları kazalarında bunu hatırlamalı. Böyle bir durumda özellikle boyun omur zedelenmeleri söz konusu olursa o bölgeyi fazla hareket ettirmemeli. Kazazedeyi sudan çıkarmadan önce şunlar yapılmalıdır: Kazazedeyi suda sırtüstü konuma getirin. Kazazedenin vücudunun tüm üst yarısını birden çevirin. Mümkünse iki kişi yapın. Hava yolunu açıp suni solunuma başlayın. Baş ve gövde düz bir çizgide, kıvrılmadan, bütün olarak tutulurken diğer ilkyardımcı suni solunuma başlasın. Kazazedenin sırtının ve başının altına bir omurga tahtası yerleştirin. Kazazedeyi tahtaya tespit et. Kazazedeyi sıkıca tespit etmeden sudan çıkarmayın.
Kazazedeyi omurga tahtası üzerinde sudan çıkarıp ve kalp-akciğer canlandırmasına devam edin. Suda kalp masajı etkili bir biçimde yapılamaz.
İlk tespitten sonra ne yapmalı?
Temel yaşam desteği verilmeli. Bu arada bir kişide 112 gibi, sonraki profesyonel müdahale noktasına kişinin nakli için organizasyon yapılmalı.
Temel yaşam desteğinde ne yapmalı?
Hava yolunu kontrol edin. Ağız ve nefes yollarında tıkayıcı bir şey olup olmadığını kontrol edin. Nefesi, şuuru ve nabzı tekrar kontrol edin. Hastayı yüzükoyun yatırın. Hatta karnından kavrayıp ağız aşağıda karın yukarıda olacak şekilde bir süre tutarak yutulan suyun mekanik olarak boşalmaya çalışmasını sağlayın. Ve gerekiyorsa zaman kaybetmeden “Suni Solunum” ve (olabildikçe bilen kişilerin) “Kalp Masajı” yapmaya başlayın. Kişini üstündekileri çıkarıp ısıtıcı malzemelerle sararak beden ısısını korumaya ve hatta arttırmaya çalışın. Ve üstünü örtülü naklini sağlayın. Eğer soluk alıp verme ve nabız atışı başlarsa koma pozisyonu denilen pozisyonda beklemesini sağlayın. Kişi kendine gelse dahi mutlaka en yakın sağlık birimine hatta Hastaneye gitmesini sağlayın.
“Koma Pozisyonu” nedir? Ne işe yarar?
Normal solunumu ve dolaşımı olan, bilinçsiz kişilere uygulanır. Böylece hava yolu açıklığı devam ettirilir, hava yolu tıkanıklığı ve nefes yoluna sıvı ve yabancı maddenin kaçması riski azaltılır. Bu pozisyonun birkaç farklı tipi vardır ve her birinin ayrı avantajları mevcuttur.
Kazazede “Koma Pozisyonuna” nasıl getirilir?
Önce sırtüstü yatar hale getirilir. Sağ kol ”L” şekline getirilir. Sol kol “V” şeklinde göğüs üstünde sağına doğru yerleştirilir. Sol bacak sağ bacak üstüne gelecek şekil verilir. Kazazede bütün olarak sağa (90–120 derece olacak şekilde) döndürülür. Bu halde ağız ve burnun tıkanmadığı, nefes ve nabzın devam edip etmediği kontrol edilir. Amaç, yutulan suların çıkabilmesini sağlamak, kusma ve soluk borusuna yabancı madde ve sıvı gitmesini engellemektir.
Elinize, yüreğinize sağlık.
www. doktornafiz.com
