Sosyetik Nimetin Çilesi…
Dünya fındık üretiminin yüzde yetmişini üreten ülkemizin, fındık üretiminin her kademesinde bu denli başıboş olmasının sebeplerinden bir tanesi de… Başkanlık sistemi ile yönetilemediğimizden olsa gerek.
Öyle ya,
Her şeyde olduğu gibi… Fındıkta da bu denli sallapati ve başıboş olmamızın nedeni… Hz. Allahın karizmatik bir uzun adamı bu işte görevlendirmemiş olması değil de… Ne ya?
Belki de…
Yaklaşık yüz yıldır tekel olduğumuz fındık üretiminde… Üretiminin her kademesinde bu kadar iptidai davranışımızın asıl sebebinin… Bizim vurdumduymaz olmamızdan çok… Dünyanın enayi olmasından mı kaynaklanıyor acaba?
Bu denli bedava üretilen fındık denilen sosyetik nimete… Bu denli uçuk fiyat ödenmesinin sebebi daha ne olabilir ki?
Yoksa…
Daha yakına kadar sadece fındığı iç olarak ihraç edip… Sonra da işlenmiş mamul olarak almamız bizim “enayi” olmamızın bir nişanesi mi? Ya da bir söğüşleme mekanizmasının etiketi mi?
Ve…
Artık altmış yıllık kötürüm olmuş dallardan salkım saçak mahsul dilemek… Sabah, akşam gökyüzünün merhametine sığınmak… Modern tarımın hangi sayfalarında yazar ki?
Veyahut da,
Dünyanın hangi “uyanık” çiftçisi yeterinde hizmet etmediği ürününe bu denli abuk sabuk fiyat ister acep?
Ya da,
Dünyanın hangi enayi tüccarı bu denli küçük, darmadağın ve bir o kadar da uyanık geçinen üreticinin mahsulüne katmerli fiyat verir?
Uzun sözün kısası,
Çarşıda oturup köyden geçinmek sadece biz fındık üreticilerine mahsus…
Yine…
Çarşıda oturup köy ahvalinden ahkâm kesmek de sadece bizlere mahsus… Ne çağımız ne de dünya artık bunu yutmuyor…
Zaten…
Geçen yıl ki fiyat da bir kaza idi… Geldi… Geçti.
Ben asıl kabahati ne üreticiye… Ne tüccara ne de tüketiciye buluyorum.
Ben kabahati…
Bu milleti enayi yerine koyup ikide bir alternatif ürün pazarlayan “büyük” makam sahibi zevatlara buluyorum.
Bu ülke fındık üretiminde kullandığı bilgi ve teknolojinin daha A harfinde iken… Yani fındık üretimini modern usullerle yapamazken… Ekonominin altın kuralı olan… Maliyeti aşağı çekip üretimi artırmanın yollarını aramazken… Vatandaşa organik yumurtadan tutun… Ev yapımı çikolataya varıncaya kadar bir sürü abuk sabuk fikirler dikte etmeye çalışanlara baktıkça… Bu fındık fiyatı bize çok bile diyorum.
Düşünün bir kere,
Dünya fındık üretiminin yüzde yetmişini üreten ülkemizde… Kenar köşede dahi olsa fındık üzerine eğitim veren yüksek okul yoksa…
Tarım müdürlüklerinde bu işin erbabı şöyle on-on beş yıllık (adam gibi)tecrübeye sahip uzmanlar bile bulunmazken…
Ve buna karşılık,
Bilimselmiş… Teknoloji imiş üreticinin umurunda olmazken…
Birlik diye “hamutu gırtlak” bir kooperatife onlarca yıl söğüşlenmeye ses çıkarılmazken…
Bu fındık dediğimiz sosyetik nimet… Daha uzun yıllar;
Siyasetçinin ekmek teknesi… Çok bilen makam sahiplerinin umut dağıttığı… Muhaliflerin veryansın ettiği… Bizim gibilerin de ahkâm kestiği alandan öte bir şey olmayacaktır.
Ve biraz da “İstanbullu Ünyelüler” ile devletten maaşlıların enayi parası…
