Sizin Öksürüğünüz Hangisi?
Türlü-çeşitli öksürük türleri var. Bakalım sizinki hangisi? PSİKOJENİK ÖKSÜRÜK: Genel olarak, öksürük, organik bir hastalığın işaretidir, ama bazen sinirliliğe bağlı olarak psikolojik etkenler de kuru bir öksürüğe sebep olabilirler. Bu öksürük, kişi sinirlenince veya heyecanlanınca daha belirgin olur. Elbette, organik nedenli bir öksürüğün psikolojik etkenlerle artma gösterebileceği de unutulmamalıdır.
İNEK ÖKSÜRÜĞÜ: Ses telleri felci veya solunum kasları zayıflığında, ineklerde rastlandığı gibi, şiddeti fazla olmayan, güçsüz bir öksürük vardır.
HAVLAR GİBİ ÖKSÜRÜK: Gırtlak hastalıklarında (iltihap, tümör) köpek havlamasına benzer sert bir öksürük görülür.
METALİK ÖKSÜRÜK
Ana nefes borusunu ve büyük bronşları ilgilendiren hastalıklarda yüksek tonda, metalik tınılı bir öksürük saptanır.
BOĞMACA ÖKSÜRÜĞÜ
Boğmacada, ani, kuvvetli, tekrarlayıcı öksürük krizleri (bir günde 10-25 kez) vardır. Ağır olgularda boyun damarlarında genişleme, gözlerde dışarıya doğru fırlama, morarma görülebilir. Öksürük krizi sonunda ötme şeklinde tipik bir ses duyulur.
KUSTURUCU ÖKSÜRÜK
Bazı şiddetli öksürük nöbetleri, örneğin boğmaca, kusma ile sonlanır. Bu duruma çocuklarda sıklıkla, erişkinlerde nadiren rastlanır. Bu tür kusmaların mide hastalıklarıyla hiçbir ilgisi yoktur.
İDRAR KAÇIRTAN ÖKSÜRÜK
Daha çok, ileri yaşlardaki kronik astımlı hanımlarda görülür. hasta, öksürükten çok idrar kaçırmaktan şikayetçi olduğu halde bunu doktora söylemeye çoğu zaman çekinir. doktorun bunu sorması üzerine hasta bir taraftan utanmış gibi yapar, ama diğer taraftan da çok memnun olur.
SİGARA ÖKSÜRÜĞÜ
Sigara tiryakileri genellikle öksürdüklerinin ya farkında değillerdir ya da bunu hiç şikâyetten saymazlar. ‘Sigara içen birinin öksürmesinden daha tabii bir şey olabilir mi?’ diye düşünürler. Oysa sigara içenlerdeki bu öksürük bronş tahrişinin bir belirtisidir. Bu hastalar için iyi ihtimal yeni başlayan bir kronik bronşit, kötü ihtimal ise bronş kanseridir. Hele her zamanki öksürüğün karakterindeki bir değişme kanserin ilk belirtisi bile olabilir. Sigara öksürüğü için tiryaki öksürüğü ismi de kullanılır.
GECE ÖKSÜRÜĞÜ
Gece hastayı uykusundan kaldıran öksürüğe sol kalp yetersizliğinde, astımda, geniz akıntısı olanlarda ve reflüde rastlanır.
YEMEKLERLE İLGİLİ ÖKSÜRÜK
Öksürüğün yemeklerle bir ilişkisi varsa, mide fıtığı, yemek borusu iltihabı ve mide hastalıkları akla gelmelidir.
DOLU ÖKSÜRÜK
Halk arasında balgamı olan hastalardaki öksürük dolu öksürük olarak tanımlanır. Öksürük sırasında salgıların hareketi hissedilebilir. Hasta öksürüğünün sonunda ya balgam çıkarır veya bunu yutar.
GICIK ŞEKLİNDE ÖKSÜRÜK
Daha çok üst solunum yolları hastalıklarında rastlanan, boğaza bir şey yapışmış da onu atmak isteme çabasını gösteren bir öksürük tipidir.
TUVALET ÖKSÜRÜĞÜ
Tuvaletin kapısı vurulduğunda içerdeki kişinin çıkardığı öksürme sesidir. Sadece tuvaletin dolu olduğu anlamına gelir, üzerinde durulması gerekmez. Öksürük sesini gaz çıkarma sesi de izleyebilir.
KONSER ÖKSÜRÜĞÜ
Ciddi bir öksürük tipi olup, bulaşıcıdır. Konser gibi uzun süre sessizlik gereken ortamlarda parça aralarında iki üç dinleyicinin başlattığı ve tüm salona yayılan, müzik tekrar başladığında sonlanan akut bir öksürük tipidir.
AYAĞINI DENK AL ÖKSÜRÜĞÜ
Bir ortama girmeden önce ortaya çıkan ve içerdekilerin derlenip toparlanmasına fırsat vermeye yarayan öksürük tipidir.
SINAV ÖKSÜRÜĞÜ
Çoktan seçmeli sınavlarda görülen öksürük tipidir. Sınıfın çalışkanına soru numarası gösterilir, o da doğru cevabı öksürük sayısı ile bildirir.
YARIŞMA ÖKSÜRÜĞÜ
Sınav öksürüğünün bir alt tipi olarak da kabul edilebilir. Bunun en iyi bilinen örneği bizde ‘Kim 500 Milyar İster’ adıyla bilinen yarışmanın Almanya’daki versiyonunda yaşanmıştır. Seyirciler doğru cevapları öksürerek bildirmişler ve yarışmacı da büyük ikramiyeyi kazanmıştır. Ancak, sonradan bu durum anlaşılmış ve kazanılan paralar geri alınmıştır.
HADİ CANIM SEN DE ÖKSÜRÜĞÜ
Genellikle kızlar ve kadınlar toplantısında rastlanır. Herkes birbirine hava atacak ya, baktınız ki biri gerçekten uçuyor, ne attığını o da bilmiyor, öhhöö iye bir öksürün, bakın nasıl renkten renge girip yere çakılıyor.
PSİKOJENİK ÖKSÜRÜK
Bazen psikolojik faktörler de öksürüğe neden olabilir. Bu öksürük, kişi sinirlenince veya heyecanlanınca daha belirgin olur. Bazı kişilerde tik halini alıp süreklilik kazanabilir.
BEN DE BURADAYIM ÖKSÜRÜĞÜ
Bir şey dağıtılırken ya da insanlar bir yere davet edilirlerken adınız geçmiyorsa kendinizi hatırlatmaya yarayan öksürüktür.
AİLE VAR ÖKSÜRÜĞÜ
Herkese açık bir ortamda, açık saçık şeyler konuşulurken ortaya çıkan çocukları ve aileyi koruma amaçlı öksürüktür.
ÖĞÜNMEK GİBİ OLMASIN ÖKSÜRÜĞÜ
İnsanın kendini övmeye başlamasından önce aniden beliren bir öksürük türüdür.
MİKROFON ÖKSÜRÜĞÜ
Mikrofondan sesinizin gelip gelmediğinin anlaşılmasına yarayan öksürüktür. Şiddetli olursa, mikrofonda vanıltı yapabilir.
UYANDIRMA ÖKSÜRÜĞÜ
Konuşmanız sırasında uyuklayanları kendilerine getirmeye yarayan öksürüktür.
AMAN ADAM BURDA ÖKSÜRÜĞÜ
Birinin orada olmadığını sanıp hakkında ileri geri konuşurken o kişinin ortama girdiğini haber veren öksürük tipidir. Okullarda öğretmenin sınıfa girmesi ya da bürolarda müdürün odaya girmesi sırasında duyulabilir.