Sağlığın Anayasası Nasıl Olmalıdır?
Habertürk televizyonunda Didem Arslan Yılmaz’ ın sunduğu “Türkiye’ nin Nabzı” programında Tam Gün Kanununu ve onunla ilgili sağlık sorunlarını tartıştık (1).
Orada da ifade ettiğim görüşlerimi burada da özet olarak tekrarlamak istiyorum.
BİR: Tam Gün Kanununu tek başına değil Sağlık Dönüşüm Programı çerçevesinde değerlendirmek gerekir. Bu kanuna kökten karşı çıkan hekim veya öğretim üyesi neredeyse yok denecek kadar azdır; anlaşmazlığın temel sebebi aylık kazançla ilgilidir.
Anlaşılan o ki doktorlara düşündükleri miktarda maaş ödenebilmiş olsa hiçbir sorun kalmayacak ve böyle bir durumda herkes seve seve tam gün çalışmaya razı olacaktır.
Ben de Tam Gün Kanunu’ nun çok doğru olduğu ve bu uygulamayı artık hiçbir hükümetin değiştirmesinin mümkün olmadığı düşüncesindeyim.
İKİ: Kanundan tam verim alınabilmesi için tüm doktorlara rahatça geçinmelerini sağlayacak, emekliliklerine de yansıyan maaş ödenmesi çok önemlidir. Meslek sigortaları da kurumları tarafından ödenmeli ve hatalı uygulama davalarında hekimi kumrunun avukatları savunmalıdır.
ÜÇ: Tam Gün Kanunu sadece Sağlık Bakanlığı tarafından değil üniversiteler, YÖK ve meslek odalarının da katılımıyla yapılmış olabilseydi çok daha büyük kabul görürdü. Gene de yeni düzenlemeler için bu kurumların bir araya gelmeleri sağlanmalıdır.
DÖRT: Tam Gün Kanunu hiçbir şekilde sulandırılmamalıdır. Hekimler ve öğretim üyeleri ya sadece tam gün kamuda veya özelde çalışmalıdır.
BEŞ: Performans uygulamasından hemen herkes şikâyetçi; bunun mutlaka en kısa zamanda yeniden gözden geçirilmesi ve yeniden düzenlenmesi gerekiyor. En çok da performansın ana maaştan çok fazla olmasına itiraz ediliyor.
Prensip olarak ben de performansı doğru buluyorum. Çalışan ile çalışmayanın mutlaka ayırt edilmesi gerektiğine, daha çok çalışanın, daha çok üretenin mutlaka ödüllendirilmesi gerektiğine inanırım ama performansın ana maaşın yüzde 20 kadarını geçmemesi de gerekir.
DÖRT: Üniversitelerde de eğitim hastanelerinde de diğer kuruluşlarda da sözleşmeli sistemin daha uygun olduğu kanaatindeyim.
BEŞ: Muayenehane ve özel hastaneler de tıpkı üniversite, eğitim hastaneleri ve diğer sağlık kuruluşları gibi sağlık sisteminin olmazsa olmaz unsurlarıdır. Özelde çalışmayı seçen hekimlere muayenehane açmada zorluk çıkarılmamalıdır.
ALTI: Sağlık Bakanlığı hasta hizmetinde muayenehanelerden de mutlaka faydalanmalıdır; SGK muayenehanelerle anlaşma yapabilmelidir. Kamu hastanelerinin iş yükü fazlalığında muayenehane hekimlerine günde belli sayıda (mesela 10 hasta) ücretsiz hasta bakma şartı da getirilebilir.
YEDİ: Sağlık hizmetleri hastaların ödeme güçlerine göre mutlaka paralı olmalıdır. Hiçbir devletin tüm halkına bedava sağlık hizmeti sunması mümkün değildir. Parasız sağlık hizmeti gerçekten parası olmayanlara hizmeti aksatır. Katkı payları hastaların gelirlerine göre sınıflandırılabilir.
SEKİZ: Ülkemizde doktor dışındaki ebe, psikolog, teknisyen gibi sağlık personelinden yeterince yararlanılmamaktadır. Bunların yetiştirilmesi için gereken düzenlemeler yapılmalıdır.
DOKUZ: Aile hekimliği doğru bir uygulamadır ama bunun başarılı olabilmesi için tıp eğitiminin de mutlaka yeniden düzenlenmesi icap eder. Tıp fakültelerinin temel amacı pratisyen doktor yetiştirmek olmalıdır. Eğitimde üniversite hastaneleri dışındaki sağlık kuruluşlarından hatta özel hastane ve muayenehanelerden de mutlaka faydalanılmalıdır.
Tıp eğitimi konusundaki görüşlerim için sitemdeki yazılarıma bakabilirsiniz(2).
ON: Tıp fakültelerinde araştırma, eğitim ve hasta bakımı hizmetleri farklı öğretim üyeleri tarafından gerçekleştirilmelidir.
Araştırmalar “enstitü” veya “merkez” çatıları altında farklı bilim dalları elemanları ile yapılmalıdır. Kanser enstitüsü, kardiyoloji enstitüsü, alternatif tedaviler enstitüsü… gibi.
Eğitimle ilgili öğretim üyelerine de hasta bakanlar ameliyat yapanlar kadar maaş verilmelidir.
KAYNAK
