Resesyon İhtimali Piyasaları Sarsıyor
Almanya’nın seçimi ve Avrupa’nın güven kaybetmesi, Dünyada resesyon ihtimali piyasaları sarsıyor.
Almanya seçimi ile sarsılan piyasalar Avrupa Merkez bankasının faiz indirimini bekleyecek. Geçen hafta sonu CITIBANK açıklaması ile alıcılı bir tek günle 55.000 üstünde kapatan IMKB 100 endeksi Avrupa piyasalarını etkileyen derin sıkıntıların etkisi ile haftaya 54.054 e düşerek başladı.
Avrupa da Gölge Konsey diye adlandırılan bazı ekonomistlerin oluşturduğu platform, Avrupa da resesyonun atlatılabilmesi için Avrupa merkez bankasının faiz indirmesi gerektiği yönünde Cuma günü yapılan açıklamalar EURO’nun değer kaybetmesine sebep oldu. Bunun etkisi ile Dolar /Euro paritesi hızla gevşedi 1,42 seviyesine çekildi. Hafta başında da dünyada Almanya seçimlerini sattı. Merkel’in son eyalet seçimlerinde başarısız olması borçlu ülkelerin kurtarılmasına dönük kamuoyunun azaldığı şeklinde yorumlandı.Birde buna ilave olarak Finlilerin Yunanistan dan teminat talep etmesi endişeleri arttırdı. Buna göre Avrupa riski artınca parite 1,40 seviyesine doğru çekilmeye devam etti. Tabi pariteler ile endeksler arasında ciddi bir korelasyon var. Bu gelişme ışığında ilgili borsalarda ciddi haftalık yükselişlerini kar realizasyonu için fırsata çevirdi derken düşüş pazartesi itibari ile sert kırılmalara sebep oldu. Almanya % 5, Fransa % 5 aşan düşüşler oldu.
Gölge Konsey, EURO bölgesinde deki ekonomik gelişmeler, ve para politikalarını izleyen ve her ay bunları açıklayan 15 itibarlı ekonomist ve fon ve portföy yöneticisinden oluşuyor. Bu konseyi oluşturan uzmanlar Avrupa da yaşanan ekonomik yavaşlama ve sıkıntıların ancak faiz artırımı sürecini tersine çevirince aşılabileceği söylüyorlar. Zaten bakınca buradan da Avrupa’nın faiz artırımında ya da faiz seviyesinde değişiklik yapmama yönündeki politikasında yetersizlik görülüyor. Durgunluk hatta ekonomik gerileme önüne geçebilmek, ekonomiye taze kan akıtabilmek ve en önemlisi rakip ekonomilerinde düşük faiz politikası ile mücadelede AMB’nin de düşük faiz politikasına dönmesine fayda var. Bu yıl yapılan iki faiz artırımı tersine çevrilmesinde gereklilik tabiî ki sadece bu politikalarla sınırlı olmamakla beraber mali teşviklere baş vurmayı uman siyasilerinde ellerini bağlanmış olduğu da bir diğer sebeplerdir. Sene onuna kadar bir miktar politika faizlerinde gevşeme beklentisi Euro’nun da değerlenmesi önüne geçebilir ve geçiyor da. Bu durumda Avrupa bölgesi düşük faiz politikası ile üstünlük sağlamaya çalışan ve kur savaşı güden diğer gelişmiş ekonomilere karşıda bir hamle yapmış olabilir. Mantıklı bakınca bu sürecin gerçekleşme olasılığı daha yüksek gibi duruyor. Özellikle kötü performansı iyice ortaya çıkan ABD ekonomisi düşük faiz politikasını 2013 e kadar devam edeceğini deklare etmesi Avrupa Merkez bankasının da bu yönde baskı altında tutuyor. Faizlerde düşüş beklentisinin ortaya çıkması ile Euro para biriminin diğer para birimleri karşısına bir miktar değer kaybetmeye başlaması da normal olacaktır. Bu yüzdem 8 Eylül de gerçekleşecek AMB faiz kararı çıkabilecek toplantısı önemli olacaktır.
Bunun yanında Yunanistan sorunlarını çözemiyor. Ve gerekli radikal önlemleri alamıyor. 200Milyar Euro’ yu aşkın bir yardım karşılığında hemen başlaması gereken özelleştirmeler bir türlü başlayamadığı gibi sıkı maliye politikası önlemleri de alınamıyor. İlgili siyasiler ayak sürttüğü gibi siyasi irade bunun doğru olup olmadığını tartışmaya açıyor. Bu gelişmeler ışığında Avrupa’nın sorunlarını nasıl çözeceği ve önce Yunanistan‘ın ve sonrada diğer sorunlu borçlu ülkelerin problemlerini nasıl aşacağı hakkında tereddütler oluşuyor.
Bütün bunlar gösteriyor ki Avrupa, ABD, Japonya da yapısal büyüme sorunları var. Kamu borcu sorunu var. Bunların sonunda da özellikle bu ülkelerde bankacılık sektörü çok hassaslaşmış durumda, kırılganlık had safhaya gelmiş durumda.
Bu hafta Avrupa’yı iyi izlemekte ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) kararlarını izlemekte fayda var.
IMKB de beklentiler;
IMKB para girişi devam etse de hafta başı uluslararası piyasaları anlayarak bir bekleme sürecine girebilir. IMKB 100 endeksi Kısa haftayı 55375 seviyesinde kapadı. Yeni haftaya da 2,38 düşüşle başlamış oldu. IMKB teknik olarak 58500-59200 seviyesini test etme hareketine başlamaya çalışıyor. Bunun yanında gelişmekte olan ülkelere para girişinin devam edip etmeyeceğini de görmek gerekir. IMKB100 endeksinde destekler 54100-53800 -53300-52900…
TL,
TL ve Döviz kurları da gelişmekte olan ülkelere olan akışın durumuna bağlı. Hisse senedi fiyatlarında olduğu gibi kurlarda da seviyeler Türkiye ve benzer Hindistan, G.Kore, Meksika, Brezilya gibi ülkelerin piyasalarına girişler etkili olacaktır. Bu ülkelerin para birimleri de para girişleri ile değerleme sürecinde olduğu için aynı şekilde TL’nin de değer kazanma sürecine girip girmediğini bu gelişmeler ışığında anlayabiliriz. TL ABD doları karşısında 1,70 TL seviyesinde işlem görüp görmemesi ile genel seyrini belirleyecek gibi duruyor. Şu an ki 1,75 -76 seviyesi her ne kadar EURO/USD paritesinden kaynaklansa da genel seviye ve kur sepeti 2,11 seviyelerde yüksek seyretmeye devam ediyor. Ortadoğu isyan ve gerginlikleri tansiyonu yüksek tuttuğu sürece TL diğer para birimleri karşısında değersiz durumunu koruyacaktır.
ALTIN,
Altın uzun vadede koruma ve değer kazanma aracı olarak önemini koruyacaktır. Özellikle faiz azatlımın etkin olacağı bir dönemde enflasyondan y-korunma aracı olarak altın ve benzeri değerli metaller öne çıkacaktır. Daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi altın trendlerini takip edip sat al yağabilirsiniz, kısa vadeli düşüşleri görebilirsiniz ama uzun vadede istikrarlı bir getiri elde etmek mümkün. Özellikle 2 yıl boyunca tasarrufların bir kısmını bu enstrümanda tutmak doğru olur diye düşünüyorum. 1900 seviyelerini bugünlerde test ediyor olması da bunun göstergesi. Daha önceki yazılarımda belirttiğim üzere 2050-2140 seviyesi – aralığı test edilebilir görülüyor.
NOT: Bayramlı yaz günleri ve yoğun memleket ziyaretleri 15 yıl boyunca devam edecek. Trafik gibi yoğun yolcu akışı gibi konuları 15 yıl süresince daha etkin planlamak ile ilgili kurumların vizyonu olmak zorunda. Bugünden uyarımızı yapalım.
Bu durumda 15 yıl boyunca iç pazarda havacılık, ulaştırma, bayrama bağlı diğer perakende ve satış organizasyonları canlı olacaktır.
