Mutluluğun 5 Anahtarı(II)
4. Uykunuzu iyi alın
Hepimiz depresyonun insanların uyumasını nasıl etkilediğini biliriz. İlginç olan şey aslında bu iki yönlüdür; kötü uyku da depresyona neden olur. Alex diyor ki:
“Uykusuzluk çeken insanları birkaç yıl takip ettiler. Kronik uykusuzluğa sahip kişilerde depresyonun ortaya çıkma ihtimali çok daha yüksek çıktı. Depresyon uyku sorunlarına neden olur, ancak uyku sorunlarının depresyona yol açması daha muhtemeldir…. Gündüz güneş ışığını alın. Geceleri loş ışıklı bir ortamı tercih edin…. Her akşam aynı saatte uyumaya çalışmak ve günlük tutmak da uykunuzun değerini artırabilir.”
Bütün bu küçük şeyler kendinizi daha iyi hissetmeniz içindir. Ama bunları iş yerinde yapamıyorsanız mutlu olmak da zor olacaktır. Gülümser kalabilmek için iyi alışkanlıklar edinme ve ertelemenin üstesinden gelmenin kazancı üzerine Nörobilim ne diyor?
5) Nörobilim ertelemeyi nasıl yener?
Yaptığınız seçimler ve ne yapmakta olduğunuz söz konusu olduğunda, Alex beyninizde farkında olmanız gereken 3 bölge olduğunu söylüyor.
Prefrontal Korteks: Uzun vadeli hedefleri düşünür. “İş raporunu hazırlamak gerekiyor”.
Dorsal Striatum: Oyunu, geçmişte yaptıklarınızı tekrar yapmanız için kullanır. Mesela “çalışma
zamanı geldiğinde, genellikle e-postayı 9 kez okuruz, sonra Facebook’u kontrol eder ve ardından Netflix izleriz” gibi.
Nucleus Accumbens: Bu üç bölge içindeki parti delisi olandır. “E-posta, Facebook ve Netflix eğlencelidir. İş berbat.” En sonunda hangisini yaptığınızı tahmin edin…
Alex şöyle diyor:
“Bir arkadaşım var, her zaman şöyle der: ‘Stres prefrontal korteksi çevrimdışına alır.’ Stres, prefrontal korteksi zayıflatır. Beyninizin bu bölümünün sonsuz kaynakları yoktur. Sonsuza dek uyanık olamaz ve o uyanık olmadığı zamanlarda, striatumunuz ‘hadi bir şeyler yiyip içelim’ modundadır. Stresi azaltmak için yapacağınız her şey, prefrontal korteksi alışkanlıklarınızı kontrol altına alması konusunda güçlendirir.”
Dolayısıyla, iyi alışkanlıklar edinmek ve ertelemeye bir son vermek isterseniz, yapılacak ilk şey stresi azaltmaktır.
Erteleme sıklıkla kısır bir döngüdür, çünkü ertelediğiniz zaman projeyi tamamlamak için daha az zamanınız olur; böylece daha fazla stres altına girersiniz, daha çok şeyi ertelersiniz, daha da az zamanınız olur, bu da sizi daha da stresli yapar.
Peki cevap nedir? Stresi azaltmak için yapacağınız küçük bir değişiklikten sonra, işe başlamak için küçük bir şey bulun. Bu sizin odaklanmanızı sağlar ve prefrontal korteksi sohbetin dışında bırakan
baskıyı engeller.
İşte nörobilimin nasıl mutluluk getireceği konusunda Alex’ten öğreneceğiniz şeyler:
Hayatınızın en mutlu anlarında dinlediğiniz müzikleri dinleyin: Umarız mutlu olduğunuz zamanlarındaki seçimleriniz iyiydi.
Gülümseyin ve güneş gözlüklerinizi takın.
Hedeflerinizi düşünün: Bu, dünyayı nasıl gördüğünüzü değiştirir.
Uykunuzu alın: Depresif insanlar iyi uyuyamazlar. Ve iyi uyuyamayan insanlar depresyona girerler.
Erteleme hissinin üstesinden gelmek için, stresi azaltın ve başlangıç olarak basit bir şey yapın: Mutlu anlarınızdaki şarkıları dinleyin.
Alex’in söylediği mutluluğu arttıracak bir numaralı şey nedir?
Bu konuda Alex şunu diyor: “Bence en basit yol her sabah yürüyüşe çıkmaktır, mümkünse bir arkadaşınızla birlikte. Yürüme esnasında aldığınız güneş ışığının uyku sistemine faydaları vardır ve serotonin salımını etkileyebilir. Bunu her gün yaptığınız zaman dorsal striatum’a yerleşir ve iyi bir alışkanlık haline gelir. Bunu bir arkadaşınızla yapabiliyorsanız, sosyal bağlantıyı da sağladığınız için daha da iyi olur.” Öyle görünüyor ki, hayatta bizi gerçekten sevindiren basit şeyler var.
Yazar: Eric Barker
Çevirmen: Meltem Çetin Sever
Kaynak: TIME