Kısmi Süreli Çalışanın İzin Hakkı
Türkiyede de son yıllarda kısmi süreli (part-time) çalışma biçimi artış gösteriyor. Kısmi Süreli Çalışanın İzin Hakkı
Dünyadaki eğilime paralel olarak Türkiyede de son yıllarda kısmi süreli (part-time) çalışma biçimi artış gösteriyor. Bugün itibariyle yaklaşık 3 milyon 200 bin kişi kısmi süreli olarak çalışıyor. Mevzuatımız kısmi çalışanların haklarını diğer çalışanlarla eşit şartlarda düzenliyor. Fakat bazen çalışanların bilgisizliği bazen işverenlerin keyfi uygulamaları sebebiyle bu hakların tam olarak kullanılamadığını görüyoruz. Bunlardan birisi de yıllık ücretli izin konusu. Okurumuz Yıldıray Beyin sorusuyla konuya açıklık getirmiş olalım.
Soru: Sadettin Bey, ben bir ayakkabı mağazasında 13 aydır çalışmaktayım. Bunun 4 ayını tam zamanlı olarak, 9 ayını ise kısmi süreli yani part-time olarak çalıştım. Benim toplam çalışma süremin bir kısmı part-time olduğu için senelik izin hakkım yok mu? Toplamda bir yılı doldurmuş sayılmıyor muyum? Benim gibi kısmi süreli çalışanların yıllık izin hakkı nasıl hesaplanıyor? Yıldıray D.
Cevap: Değerli okurum, iş mevzuatımızda temel haklar açısından tam süreli çalışanla kısmi süreli çalışan arasında ayrım yok. İşveren, kısmi süreli çalışana sırf bu yüzden farklı muamele yapamaz. Bölünebilir olan bütün haklardan kısmi çalışan işçi de -çalışma süresiyle orantılı olarak- diğer işçiler gibi yararlanabilir. Buna göre işyerinizde ilk işe başlangıç tarihiniz esas alınır ve bunun üzerine 1 yılı doldurduğunuz tarih itibariyle yıllık izne hak kazanmış olursunuz. Bu 1 yılın bir kısmında part-time çalışmış olmanız izin hakkınızı ortadan kaldırmaz. 1 yılın sonunda 14 günlük izin hakkınız doğmuştur. Örneğin haftalık 3 gün kısmi süreli olarak çalıyorsanız, iki hafta boyunca izinli sayılacaksınız ve takip eden haftada çalışma gününüzde işbaşı yapacaksınız.
Örnek: 01.01.2013 tarihinde haftada 2 gün (salı ve perşembe) çalışmak üzere kısmi iş sözleşmesi yapan işçi, 01.01.2014 tarihinde 14 günlük izin hakkına kavuşacaktır. Bu izin süresini, 2 hafta salı ve perşembe günleri çalışmayarak kullanacaktır. Takip eden haftada salı günü yine işbaşı yapacaktır.
İster kısmi isterse tam süreli çalışan olsun, yıllık izni kullandırılmayan veya yasaya aykırı şekilde kullandırılan her işçi için işverene, 2014 rakamlarıyla 246 TL idari para cezası uygulanır.
İtalya sözleşmesi yürürlüğe girmedi
Soru: Sadettin Bey, ben 1975 doğumluyum, yaklaşık 17 yıl İtalyada sigortalı olarak çalıştım. 2010da sağlık nedenlerimden dolayı dönüş yaptım. Yaklaşık 8 yıl psikolojik tedavisi gördüğüm İtalyada, malulen emeklilik için başvuru yapamadım. Türkiyede yurtdışı hizmet borçlanması yaparak malulen emekli oldum. Şimdi tekrar İtalyaya döndüğümde buradaki sağlık sigortam orada da geçerli olur mu? İlhan T.
Cevap: Değerli okurum, İtalya ile aramızda ikili sosyal güvenlik sözleşmesi geçen yıl onaylandı. Fakat sözleşme henüz yürürlüğe girmedi. Dolayısıyla şimdilik Türkiyedeki sosyal güvenceniz, İtalyada sağlık yardımlarından yararlanmanızı sağlamaz. Sözleşme yürürlüğe girdikten sonra Türkiyede SGKdan alacağınız formülerle İtalyaya gittiğinizde, sağlık yardımlarından yararlanabileceksiniz.
