Kasım ve Mart ayında Buğday Fiyatları Ne Olacak
Coşkun Yiğit Soruyor: Sizin görüşünüz ocak veya mart aylarında buğday fiyatları ortalama ne olur. Ailem samsunda çiftçilikle uğraşıyor bu sezondaki buğdayı daha satmadık. Martta kadar bekletsek kar edermiyiz.
Buğday fiyatları taban fiyatları haziran ayında TMO (Toprak Mahsülleri Ofisi ) her yıl açıklar. Türkiye buğday üretiminde kendine yeterli bir ülke. Ülkemiz yüklü miktarda un ve unlu mamüller ihraç eder. Un ve unlu mamüller ihracatçıları için ya dahilde işleme rejimi çerçevesinde yurt dışından gümrüksüz un yapıp tekrar ülke dışına satmak için buğday ithal edilir. Bazan da TMO un ve unlu mamül ihracatçılarına buğdayı dünya fiyatlarından (iç piyasadan ucuza) satar.
Ofisin elinde 2,3 milyon ton buğday stoku var. Bu yıl ki üretim miktarı da 18-19 milyon ton civarında idi. TMO bu miktarı üreticiden satın aldığına göre piyasada hazirandan bu yana tüketim de söz konusu olduğunu hesaplar isek Ülke içinde şu an 15,5- 16 milyon ton buğday var demektir. TMO çiftçinin buğdayını tüccar hem ucuuza almaması hem de stratejik stok için buğdayı satın aldı. Piyasada mecburen bir daralma oluştu.
Rusya’ nın buğday ihracatını durdurması karşısında dış piyasalarda un satın alan ülkeler Mısır, Buğday satın alan ülkeler Sudan gibi ülkeler un ithali için Türkiye’ ye yönelince iç piyasada buğdaya talep arttınca 55 kuruş olan buğday 65 kuruş ve derken Çukurova’ da 70 kuruşa dayandı. Piyasalardaki buğday paniği ve ekmek fiyatlarına yansıması endişesi TMO’ nun 250 bin tonluk satışı buğdayı 65 kuruş seviyesine indirdi.
Bugün Eylül’ ayının ortaları geçmek üzere. Buğday ekmeye hazırlanan çiftçiler piyasadan 1,5- 2 milyon tonluk buğdayı toprağa ekmek için piyasadan çekecekler!
Her yıl olduğu gibi bu yıl da buğday ekilme mevsimin ülkede son ayı kasımdır. Kasım sonunda buğday fiyatları her yıl olduğu gibi pik bir seviyeye çıkar. Aralık ayı sonunda çok az inişe geçer. Şubat ayında yükseliş Nisana kadar devam eder. Nisan ayından Haziran hasad mevsimine kadar seviyesini korur.
Şimdi buğday 65 kuruş ise çiftçinin tohum tedarik talebinde tekrar 70 kuruşa kesinlikle oturur. Bu yükselişi TMO bilir ve paniğe kapılmaz ise buğday ithal etmez. 70 kuruşu geçtiğini görürse ithalata karar verir. Zaten buğday darlığında ofis ithalata kalkıştığında buğdayı elinde tutanlar hemen satışa geçerler! Herkes ofisin haberlerini bu yüzden takip eder.
TMO Genel Müdürü, buğday fiyatlarının artmaması için her türlü tedbiri almaya hazır olduklarını açıkladı. Bu tür laflara karnımız tok. İthalat yapmaktan başka hüner akıllara gelmez.
Buğdayda asıl alınması gereken tedbir 2,5 milyon tonluk stok yerine gelecek yıl haziran hasad mevsiminde 5 milyon tonluk TMO nun alım yapması gerektiğini düşünüyorum. Bunun için de devletin TMO ya bu yıl 1,5 milyar TL. plase etmesi yerine gelecek yıl 3 milyar TL ayırması gerekir.
Buğday fiyatları Kasım ayında 70 kuruş, mart ayında yine 70 kuruştan aşağı olamaz, şayet ofis buğday ithal etmez ise veya özel sektöre yurt içi ihtiyaç için ette olduğu gibi ithal yetkisi vermes ise!
Ekmeğe zam henüz gelmedi ama yem fiyatları arttı, çiğ süt fiyatları artmadı!
İşte var sayımlarımız bunlar!
