Kasa Fişlerindeki Gizli Tehlike
Yeni bir araştırma termal kâğıtları belirli bir süre ellerinde tutan kişilerin idrarlarındaki bisfenol A (BPA) miktarlarının litrede 1.8 mikrogramdan 5.8 mikrograma, 8 saat sonra da 11.1 mikrograma çıktığın
ı gösteriyor (1).
Araştırmaya göre eldiven giyilmesi durumunda maruz kalınan BPA miktarı önemli derecede azalıyor; bu da BPA’ nın deri yoluyla da vücuda girebileceği anlamını taşıyor.
Başlangıçta deneklerin yüzde 83’ ünün idrarlarında BPA olması insanların büyük çoğunluğunun günlük hayat sırasında BPA’ ya maruz kaldıklarını ortaya koyuyor.
Hepimizin elinin altında olan yüzlerce üründe bisfenol A bulunuyor ama bunlar içinde insanlar en fazla yiyecek ve içecek kapları aracılığıyla BPA’ ya maruz kalıyorlar.
Kabın cidarından özellikle sıcak yiyecek ve içeceklere ciddi miktarda BPA nüfuz edebiliyor ve bunları tüketen insanlar da bu yüzden yüksek miktarda BPA alıyorlar.
BPA, hormon bozucu kimyasallardan ve BPA ile başta kısırlık, erken buluğ, obezite, diyabet, kalp-damar hastalıkları, astım ve alerjiler, meme ve prostat kanseri olmak üzere sayısız hastalık ilişkilendiriliyor.
İki sene kadar önce USA ve Türkiye dâhil birçok ülke BPA’ nın biberon ve çocuk bardaklarında kullanılmasını yasaklamıştı.
Dünyanın önde gelen firmaları da herhangi bir kanuni zorunluluk olmamasına karşılık ürünlerinden BPA’ yı çıkarmaya başladılar ama FDA, hâlen BPA’ nın yiyecek ve içecek kutu ve şişelerinde kullanımı hakkında kesin bir kanaate varmış değil (2, 3).
Termal kâğıtlardaki BPA yeni bir şey değil
Ancak insanlar BPA’ ya sadece yiyecek ve içecek kapları vasıtasıyla maruz kalmıyorlar, kasa fişi, bankamatik çıktısı, faks, bilet gibi termal kâğıtlar da önemli BPA kaynakları.
Bunu ben de birkaç defa yazdım, birçok televizyon konuşmamda dile getirdim ama etkililer ve yetkililerden bir cevap alamadım.
Geçen sene İsveç Kimyasallar Dairesi (KemI) hükümete, termal kâğıtlarda BPA kullanılmasının yasaklanması teklifini yapmıştı.
Gelelim neticeye
BPA’ nın yakın bir zamanda termal kâğıtlarda yasaklanması pek mümkün görünmüyor.
Şimdilik aşağıdaki tedbirlere uymakta büyük fayda var:
Gereksiz fişler toplanmamalı ve saklanmamalı
Fişler ayrı bir cüzdan veya çantada toplanmalı.
Çocuklara tutması ve oynaması için asla fiş verilmemeli.
Bir fişle temastan sonra eller iyice yıkanmalı.
Fişlerle temastan sonra alkol bazlı el temizleyiciler kullanılmamalı (Bunların BPA’ nın emilimini artırdığı gösterilmiştir).
Fişler veya diğer termal kâğıtlar yeniden kazanıma verilmemeli (BPA’ lı fişler yeniden kazanılan kâğıda da bulaşabilir).
Sürekli olarak termal kâğıtlarla meşgul olan kasiyerlerin (özellikle de doğurganlık çağında olan veya gebelerin) gibi meslek sahipleri eldiven kullanmalı.
KAYNAKLAR
1. http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=1832525&resultClick=3
