15 Ağu
İsteğe Bağlı Emeklilik
İsteğe bağlı sigorta primi ödeyerek emeklilik okurlarımızdan sıkça aldığımız sorudur. Esasen sosyal sigortalarda emeklilik çalışanlar için getirilmiş bir düzenlemedir. Fakat çalışmayanlar, işsizler, ev hanımları da isteğe bağlı prim ödeyerek emekli olabilmektedir.
Yani çalışma yaşamını emekli olmadan sonlandıran ya da ara veren kişiler ya da ev hanımları emeklilik için prim gün sayılarını tamam-layabilmek için isteğe bağlı sigorta primi ödemekteler.
Okurumuz Gizem B. "Resul Bey, 1972 doğumluyum, 24.10.1990 ilk işe giriş tarihim, 1.374 prim ödeme gün sayım var. Bir süredir çalışmıyorum. Ancak ileride emekli olabilmek için tekrar çalışmaya başlamayı düşünüyorum. Emekli olabilmem için kaç yıl ve kaç gün prim ödemem gerektiği ve emeklilik yaşımın ne olacağı konusunda bilgi verebilir misiniz? Ayrıca isteğe bağlı prim ödendiğinde daha erken emekli olunacağı yönünde bir duyum aldım, doğruluğu var mıdır? " diye soruyor.
İlk defa 24.10.1990 tarihinde çalışmaya başlayan kadın sigortalıların iki emeklilik alternatifleri bulunmaktadır.
İlk olarak, 15 yıl hizmet süresi, 3600 gün prim ödemesi ve 58 yaş şartının üçünün de yerine getirilmesi gerekmektedir. Sizin prim gün sayınız ve yaş şartlarınız henüz yerine gelmemiştir.
İkinci olarak ise, 20 yıl hizmet süresi, 5450 prim ödeme gün sayısı ve 47 yaş şartlarının yerine getirilmiş olması gerekmektedir. Sizin hizmet süresi şartını yerine getirmiş olmanıza rağmen yaş ve prim gün sayısı eksiğiniz bulunmaktadır.
İsteğe bağlı prim ödendiğinde daha erken emekli olunacağı yönünde size söylenen ifadeler doğru değildir, isteğe bağlı sigortalıların daha erken emekli olmaları yönündeki bilgi yanlıştır. Hatta isteğe bağlı sigortalılıkta son 7 yılda isteğe bağlı prim ödeme gün sayısı fazla olan kişilerin daha geç yaşta ve Bağkur şartları ile emeklilikleri söz konusu olabilmektedir. Çünkü isteğe bağlı ödenen primler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında değerlendirilmekte ve emeklilik şartlarını zorlaştırmaktadır.
Çalışmadığınız dönemlerde eksik prim günlerinizi tamamlayabilmek için isteğe bağlı prim ödeyebilirsiniz. Ancak bir işyerinde çalıştığınız dönemlerde 4/a sigortalısı (SSK sigortalısı) olmanız gerekmektedir.
Bu arada doğum borçlanması hakkınızı hatırlatmak isteriz. Doğum borçlanması SSK sigortalısı annelerin doğumdan sonra çalışmadıkları 2 yıla kadar prim günlerini ödeme hakkı vermektedir. Mevcut uygulamada 2 çocuk için toplam 4 yıl doğum borçlanması hakkı varken, torba yasayla 3 çocuk için 6 yıl borçlanma hakkı verilecektir. Eğer 24.10.1990 tarihinden sonra doğmuş çocuğunuz varsa ve torba yasayla yapılan değişiklik yürürlüğe girerse 3 çocuk için 6 yıllık borçlanma yapabilirsiniz.
Mevcut doğum borçlanması ile ikinci alternatif değerlendirildiğinde; 1374 prim ödeme gün sayınıza ek olarak 1440 prim günü eklenecek ve ek olarak içinde bulunduğunuz 42 yaşından 47 yaşınıza kadar 1800 gün prim ödeneceği de düşünüldüğünde, toplamda 4614 gün olacaktır. Bu durumda 836 prim günü eksik kalacak ve yaklaşık 49-50 yaşlarında emekli olabileceksiniz.
