06 Nis
İş Kazalarında Para Cezaları
6331 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildiriminde yeni bir dönem başlamıştır. Söz konusu kanunun 14. maddesine göre iş kazası ve meslek hastalıklarının yalnızca Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilmesi yeterli olacaktır. İşverenlerin işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını İl İstihdam ve Çalışma Müdürlüğü'ne bildirme zorunluluğu kaldırılmıştır.
Sosyal Sigorta İşlemler Yönetmeliği ekinde yer alan İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu'nun elektronik ortamda veya doğrudan ya da posta yoluyla SGK'na gönderilmesi gerekmektedir. Anılan formun elektronik ortamda gönderilebilmesi için hazırlanan bilgisayar programı 28/02/2012 tarihinde işletime açılmıştır.
İşverenler tarafından elektronik ortamda gönderilecek olan İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu'na www.sgk.gov.tr adresinden, "E-SGK"/ "Diğer Uygulamalar"/ "Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi" alt menüsünden "Hizmet Akdi İle Çalışanlar" başlığı altındaki "İşveren Bildirim İşlemleri" ekranından ulaşılabilecektir.
İşyerlerinde kaza meydana gelen işverenlerin aşağıdaki işlemleri yapmaları gerekmektedir.
-İş kazasına uğrayan personele derhal gerekli sağlık yardımları yapılacak
-Kaza o yer yetkili kolluk kuvvetlerine (Jandarma veya Polise) derhal bildirilecek
-İşyeri kaza raporu düzenlenecek ve iş kazası kaydı tutularak, şahitlerin ifadesi alınacaktır.
-Kaza, ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal Güvenlik Merkezlerine dilekçe ekindeki İş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi veya elektronik ortamda Sosyal Güvenlik Kurumu web sitesi aracılığıyla en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde bildirilecektir.
-Ayrıca kazayla ilgili bir dosya hazırlanacaktır.
İşveren, bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenler.
İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenler.
4/b bendi kapsamında (Bağ-Kur'lular) bulunan sigortalı bakımından maruz kalacağı iş kazasının kendisi tarafından, bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç işgünü içinde SGK'ya bildirilmesi gerekmektedir.
İş kazası soruşturmalarını yürüten İş Müfettişleri 2011/Haziran ayına kadar iş kazası soruşturmaları yapıyorlardı. Hatta hukuki bir uyuşmazlıkta çoğunlukla İş Müfettişlerince düzenlenen raporlar ve belirledikleri kusur oranları dikkate alınıyordu. Artık iş kazası soruşturmaları sadece SGK Müfettişleri ve Denetmenleri tarafından yapılmaktadır. Ancak burada yeterli değerlendirme yapılamadığı ve teknik bilgi gerektiren durumlarda kusur oranının belirlenmesinde sıkıntılar yaşanmaktadır. Buna bir çözüm bulunmalıdır.
Şüphesiz ki nihai hedefimiz insan hayatında onarılamaz yaralar açan iş kazası ve meslek hastalıklarının olmadığı bir Ülkede yaşamaktır. Yeni düzenlemelerin iş kazası olmasa da işyerinde meydana gelen her türlü olayı inceleme ve raporlama yükümlülüğü getirmesi nedeniyle iş kazası ve meslek hastalıklarını azaltacağına olan inancım tamdır. Çünkü meydana gelen bir çok olay ucuz atlatılmakta ve 330 olayda bir kaza ölümle sonuçlanmaktadır. (Nearmıss Kuralı) Yeni iş sağlığı ve güvenliği Kanunuyla beraber iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarımızın görevlerini en iyi şekilde yapmaları ile önümüzdeki süreçte iş kazalarının sayısında gözle görülür düşüşler yaşanacaktır.
Ancak meydana gelen kazaların en yakın kolluk kuvvetine bildiriminde halen sorunlar yaşanmaktadır. Karakollar işverenler tarafından yapılan bildirimleri almamakta ve gereksiz zaman ve emek kaybı oluşmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumuna elektronik ortamda yapılan bildirimlerin online ilgili Karakola da yapılmış sayılması yada sağlık hizmet sunucuları tarafından 10 gün içinde yapılması gereken bildirimin elektronik ortamda yapılması ve bu bildirimin hem Sosyal Güvenlik Kurumuna hem de en yakın kolluk kuvvetine sağlanacak bir alt yapı ile eş zamanlı gönderilmesi uygulamada iş kazası bildirimlerinde yaşanan bu sorunu da ortadan kaldıracaktır.
İşveren, iş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde, sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından kendisine bildirilen meslek hastalıklarını, öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde, Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimde bulunur
6331 sayılı Kanun ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na iş kazası ve meslek hastalığını bildirmeme fiiline idari para cezası uygulaması getirilmiştir. (2013 yılında her bir yükümlülük için 2.156 TL) Ayrıca yine aynı Kanun ile bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutma ve gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenleme yükümlülüğü (2013 yılında her bir yükümlülük için 1.617 TL) ile işyerinde meydana gelen ancak yaralanma ve ölüme neden olmadığı halde işyeri yada iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri yada iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenleme yükümlülüğü getirilmiş, bu yükümlülüklere aykırı davranan işverenlere (2013 yılında her bir yükümlülük için 1.617 TL) idari para cezası uygulaması getirilmiştir.
Yine 6331 sayılı Kanun'un 14'üncü maddesi ile Sağlık hizmeti sunucularına kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirmekle yükümlülüğü getirilmiş, söz konusu yükümlülüğü yerine getirmeyen sağlık hizmeti sunucuları veya yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularına da idari para cezası uygulanacağı belirtilmiştir. (2013 yılı için 2.156 TL)
