Hükümet ve Meslek Odaları
AKP 2001 yılında iktidara geldiğinde meslek odalarını karşısına almadı. Hatta iktidarının ilk yıllarında (mesela mimarlar odası) AKP hükümetine karşı duruşlar sergileseler de; İlerleyen yıllarda inşaat ve projelerin denetlenmesi konusunda aldıkları yetkilerle tarihlerinde olmadığı kadar (hem yetki hem de maddi olarak) güçlendiler.
Dolayısıyla edindikleri imtiyazlarla beraber AKP hükümetine karşı muhalefetlerde bulunmadılar. Gerçi bunda odalardaki yönetimlerde güçlü olan sol ve sosyalist görüşler giderek zayıflayarak her fikirden üyelerin yönetime gelmelerinin de etkisi büyük olmuştur.
Fakat geçen yıl proje denetimi şartının ve fenni sorumluluk denetlemesinin odaların uhdesinden kaldırılması ile odalar yetki ve maddi yönden zayıflamaya başladı. Buna bağlı olarak da odalar yeniden “kazan kaldırmaya” başladılar. Fakat atı alan Üsküdar’ı geçmiş iktidar ve yeni sistem ülke içinde güçlenmişti. Şimdi ise hükümetin Yapı Denetim torba yasası kanun teklifinde odaların yetkileri hepten tırpanlanacak.
Doğal olarak TMMOB bu yasaya karşı çıkmaktadır. Sivil toplum örgütlerinin, meslek odalarının hiçe sayılması, kenara itilmesinin doğru olmadığından, hükümetin burada yanlış yaptığından ve eğer demokratik bir toplum isteniyorsa sivil toplum örgütlerinin, özellikle meslek odalarının güçlü tutulmasından dem vurabiliriz.
Acaba gerçek böyle mi?
Geçmişe dönersek; Sivil toplum örgütleri ve tabi ki meslek odaları acaba geçmişte kendi asli vazifelerini yerine getirdiler mi? Buna olumlu cevap vermek mümkün değildir. Ne yazık ki meslek odaları her şeye meslek gözlüğü ile değil, siyaset gözlüğü ile bakmışlardır. Ve sistemin meslek mensuplarını siyasal açıdan denetleyen ve kontrol altında tutan kurumlar olarak görev yapmışlardır.
Siyasi iktidarı(mecburen) sağ partilere teslim eden sistem meslek odalarında ve diğer sivil toplum örgütlerinde sol fikirleri hâkim kılarak bir yerde dengeyi kurmak istemiştir.
O alışkanlık AKP iktidarı devrinde de devam etmiş, hükümet meslek odalarını sıkıştırdığında feryat etmişler ama ihsanlar sağladığında ise sesleri, solukları çıkmamıştır.
Bir başka konu ise; Ne yazık ki meslek odaları bu yıllarda hiçbir zaman kendilerini sorgulayıp öz eleştiri yapmamışlardır. Belli büyük şubeler haricindeki diğer şubeler ve birimler sadece gelir getiren, ahbap çavuş ilişkileri ile yönetilen, merkeze gelir aktaran kurumlar olmuştur.
İşin garip tarafı; Demokratik olması gereken bu kurumlar kendi içlerinde hiç de demokratik değillerdir. Mesela bazı şubeler proje denetim yetkisini sadece kendi uhdelerinde tutmaktadır. Üyeler basit bir projenin denetimi için seksen, yüz kilometre yol kat etmektedirler.
Sözün özü; Meslek odaları ne yazık ki şu anda kendi asli vazifeleri konusunda etkili ve yetkili olmayı hak etmemektedirler. İstisnasız bütün odaların zihniyet değişikliğine ihtiyaçları vardır.
Ama hiç şüphesiz ki, elbette bu ülkenin ciddi ve asli vazifelerinin bilincinde meslek odlarına şiddetle ihtiyacı vardır. Hükümetin de bunu nazar-ı dikkate alması gerekir.
