Genel Anestezi Alzheimer Riskini Artırıyor
Avrupa Anesteziyoloji Derneğinin (European Society of Anesthesiology) son kongresinde sunulan bir araştırmaya göre genel anestezi yaşlılarda “demans” (bunama) riskini yüzde 35 oranında artırıyor (1).Araştırma Fransa’ da üç şehirde 1999-2001 seneleri arasında yaşayan, damarsal risk faktörlerine bağlı demans ve bilişsel zayıflama bakımından takip edilen 65 yaş ve üzerinde olan 9.294 hasta üzerinde gerçekleştirildi.
10 sene takip edilen hastaların 632’ sinde (yüzde 9) demans geliştiği ve bunların 512’ sinin muhtemel Alzheimer ve 120’ sinin de Alzheimer dışı demans olduğu görüldü ve genel anestezi almış olanlarda demans gelişme riskinin anestezi almamış olanlara göre yüzde 35 fazla olduğu tespit edildi.
Bu araştırma, amiloid beta peptitler üzerinden ortak bir mekanizmayla POCD ve demans gelişimi arasında bir ilişki olabileceğini gösteriyor.
Ameliyat sonrası şuur bozukluğu
Kısa adı POCD olan “ameliyat sonrası şuur bozukluğu”(postoperatif kognitif disfonksiyon) yaşlı hastalarda büyük cerrahi girişimlerden sonra sık görülen bir komplikasyondur ve bu hastalarda seneler sonra demans yani bunama ortaya çıkabilir.
Daha önce yapılan birçok deneysel çalışmada anestezide kullanılan bazı ilaçların sinir dokusunda enflamasyona, bunun da POCD ve/veya Alzheimer Hastalığının öncüleri olan beta-amiloid plaklar ve nöro-fibriler çökelmelerin oluşumuna sebep olduğu gösterilmişti.
Bununla beraber POCD’ nin demansın öncüsü olduğu kesin olarak söylenemiyor.
Alzheimer’ in ilacı yok
İlaç endüstrisinin tüm gayretlerine rağmen, bugün için elimizde Alzheimer Hastalığını önleyecek veya hastalığın ilerlemesini durduracak bir ilaç bulunmuyor.
Piyasada bulunan Alzheimer ilaçlarının sadece hastalığın belirtilerini maskelemeye yaradığı iddia ediliyor.
Lilly firması, daha birkaç gün önce faz II çalışmalarında karaciğer toksisitesine sebep olduğu ortaya çıkan Alzheimer ilacı ile ilgili çalışmalarını durdurduğunu açıkladı; oysa amiloid plakların oluşumunu önleyen beta-sekretaz (BACE) inhibitörü olan ilaçlara büyük umutlar bağlanıyordu (2).
Alzheimer’ e karşı ne yapalım?
Alzheimer’ e yakalanmamak veya hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için şunlara dikkat etmeniz tüm ilaçlardan daha önemlidir (3, 4):
BİR: Sofranızda B 6 + B9 + B 12 vitaminleri ihtiva eden yiyecekler ve tarçın eksik olmasın.
İKİ: Düzenli egzersiz yapın.
ÜÇ: Kafanızı çalıştırın; bilmece çözün, yeni bir dil öğrenmeye başlayın, bir müzik aleti çalın vb.
DÖRT: Kalp hastalıklarına karşı da iyi gelen şeyler: Sigara ve alkolden uzak durun; şeker yemeyin; her gün güneşlenin; balık yiyin; antikolinerjik ve statin sınıfı ilaç kullanmayın.
KAYNAK
1. http://www.medicalnewstoday.com/releases/261301.php
2. http://in.reuters.com/article/2013/06/13/lilly-alzheimers-idINL2N0EP1XE20130613
