Eski Kocadan Dul Maaşı Bağlanır mı?
Okurumuz K.T. “Eskiden ilk eşimden dul maaşı alıyordum. 2006’da ikinci evliliğimi yaptım. Şimdi boşansam ilk kocamın maaşını alabilir miyim?” diyor. Yani, sigortalının vefat ettiği tarihte resmi nikahla evli olan kadınlara dul aylığı bağlanmakta olup, bunların çalışması veya emekli olmaları halinde dahi dul aylığını almaya devam etmeleri mümkün bulunmaktadır. Eğer dul eş daha sonra evlendiği eşinden boşanır veya dul kalırsa önceki müteveffa eşinden dolayı yeniden dul aylığı bağlanabilmektedir.
Çalışan yetimlere aylık bağlanmaz
Okurumuz Gülşen Caynak “Babam vefat etti. Annemle babam boşandılar. Velayetimiz anneme verildi. Ben ve ablam sigortalı olarak çalışıyoruz. Babamın SSK emekli maaşını alabilir miyiz?” diyor.
Daha önce de zaman zaman bu köşeden yetimlere aylık bağlanmasını açıklamıştık ancak konu önemli ve çok kişiyi ilgilendirdiği için açıklamakta yarar var. Sigortalının vefatı halinde, geride kalan dul eşine ve hak sahibi çocuklarına aylık bağlanmaktadır. Halk arasında dul veya yetim aylığı olarak bilinen ölüm aylığı bağlanmasında evlilik bağı içinde doğan çocuklar hak sahibi sayılmaktadır. Türk Medeni Kanunu’na göre sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya nesebi düzeltilmiş yahut babalığı hükme bağlanmış çocukların da hak sahibi niteliğini kazanma yönünden evlilik bağı içinde doğan çocuklardan farkları yoktur.
Yetim aylığında şartlar
Ölüm aylığına hak kazanmada çocuklar için aranan ortak koşul 5510 sayılı Kanuna ya da yabancı bir ülke mevzuatına göre sigortalı olarak çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ve aylık bağlanmamış olmasıdır. SGK uygulamasına göre, sigortalı olarak çalışan veya emekli aylığı alan çocuklara yetim aylığı bağlanmamaktadır. Bu nedenle sigortalı olarak çalışan okurumuza yetim aylığı bağlanmayacaktır. Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için 18 yaşından küçük olması, orta öğrenim görüyor ise 20, yüksek öğrenim görüyor ise 25 yaşını doldurmamış olması gerekmektedir. Yaş şartını sağlayan erkek çocuklar evlenmiş olsa bile ölüm aylığına hak kazanır.
SGK, ölüm aylığı alan çocukların 18 yaşını tamamlamaları durumunda kontrol amaçlı olarak aylığını durdurmakta, kız çocuklardan bekar olduğuna, erkek çocuklardan ise öğrenci olduklarına ilişkin belge vermesini beklemekte, yazılı belge sunan çocukların aylığını tekrar başlatmaktadır.
Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için kız çocuğun, yaşları ne olursa olsun evlenmemiş evli olmakla birlikte sonradan boşanmış yada dul kalmış olması gerekir. Ayrıca eşinden boşandığı halde boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşayan kız çocuklarına aylık bağlanmadığı gibi tespiti halinde bağlanmış aylıklar da kesilmektedir. Özellikle adrese dayalı nüfus kayıt sisteminden, komşular veya çevre esnaftan yapılacak çevre soruşturmalarından veya kurumların fatura bilgilerinden aynı evde yaşadıklarının tespiti yapılabilmektedir.
