Emekli İşçilerin Maaşı Kesilir mi?
Sayın Resul KURT, 16 Mart 2009’da emekli sandığından emekli olmuş bir öğretmenim. Bir özel okulda yeniden çalışmaya başlarsam 5510 sayılı kanuna göre emekli aylığım tamamen kesilecek mi? ...Vahdettin Şahal
Sosyal güvenlik reformunun yürürlüğe girmesiyle birlikte, uygulamada bilgi kirliliği yaşanan konulardan birisi de emeklilerin yeniden çalışmasında görülmüştür.
İlk defa 01.10.2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar, ilerde emekli olduktan sonra yeniden 4-1/a (SSK) kapsamında destek primi ödeyerek çalışamayacaklardır.
Ancak, 2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalı veya emekli olup; yaşlılık aylığını kestirmeden 4-1/a (SSK) bendine tabi çalışmaya devam edenler ile bu tarihten sonra yaşlılık aylığı bağlanacaklardan aylıklarının kesilmemesi yönünde talepte bulunanlar ya da sigortalı işe giriş bildirgesinde sosyal güvenlik destek primine tabi olmayı seçen sigortalılar % 30 oranına kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim oranı ilave edilerek sosyal güvenlik destek primi ödeyeceklerdir.
4-1/a (SSK) kapsamında sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışacak kişilerin emekli aylığından herhangi bir kesinti olmayacaktır.
Yani, 01.10.2008 öncesinde sigortalılığı olanlar emekli olduktan sonra sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışabileceklerdir. Sosyal güvenlik destek primi ise, işyerinden alınan ücret üzerinden yüzde 30 destek primi + yüzde 1-6,5 arasında değişen kısa vadeli sigortalı kolu primi olmak üzere hesaplanacaktır. Destek priminin işçi payı yüzde 7,5 iken işveren payı ise işin tehlikesine göre yüzde 23,5 ila 29 arasında değişmektedir.
Ödenmeyen Bağ-Kur primi
01.01.2008 tarihinde Bağ-Kur tescil kaydımı yaptırdım fakat prim ödemesi yapmadım. Primleri ne zaman ve hangi tutarda ödemek gerekiyor? Hizmet sürelerim kabul ediliyor mu? Ne kadar sürede ödenmez ise hizmetlerim sistemden çıkarılabilir mi? Necdet Düzmen
Sosyal güvenlik reformu ile birlikte Bağ-Kur’luların prim oranı işin tehlikesine bağlı olarak yüzde 33,5 ile yüzde 39 arasında uygulanacaktır. Bunun yüzde 20’si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi; yüzde 1-6,5 oranları arasındaki kısmı kısa vadeli sigorta kolları primi ve genel sağlık sigortası primi yüzde 12,5’i olacaktır.
Aylık prime esas kazanç, 82. maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın otuz katıdır. 4-1/b’li (Bağ-Kur’lu) işveren olup işçi çalıştırıyorsa en yüksek ücret ödediği işçisinden daha az gelir beyan edemeyecektir. Bu durum, işçi ücretlerinin kayıt dışına itilmesini teşvik ediyor.
4-1/b bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları; prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın otuz katıdır. Bu sigortalılar tarafından Kurumca belirlenen sürelerde aylık prime esas kazanç beyan edilmesi gerekmektedir. Beyanda bulunmayan sigortalıların aylık prime esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı olarak belirlenecektir.
4-1/(b) bendi kapsamında sigortalı olanlar, her aya ait primlerini takip eden ayın sonuna kadar Kuruma öderler. Reform öncesinde, prim borcunu ait olduğu ay içinde ödeyen Bağ-Kur sigortalıları yapılan değişiklikle, izleyen ayın sonuna kadar prim borçlarını ödeyebilecek.
4-1/b sigortalılarından, 5510 sayılı 1/10/2008 tarihinden önce sigortalı olarak kaydı ve tescili yapılmış olanların, 1/10/2008 (dáhil) ilá 31/12/2008 (dáhil) dönemine ilişkin olmak üzere, prime esas kazançlarını beyan etmemeleri hálinde, ödeyecekleri aylık primler, beyanda bulununcaya kadar daha önce bulundukları en son gelir basamaklarına karşılık gelen tutarlar üzerinden alınır. Bu süre içinde beyanda bulunulması hálinde, beyan ettiği prime esas kazanç üzerinden ilgili ayın prim tahakkuku yapılır. Prim tahakkukuna esas bu tutarlar, asgari günlük kazanç alt sınırına göre hesaplanan aylık prime esas kazanç tutarından az olamaz.
30/04/2008 tarihi itibariyle beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunan 1479 ve 2926 sayılı kanunlara göre sigortalı olanlardan, 30/04/2008 tarihi itibariyle beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunanların, daha sonra 01/05/2008 ile 03/08/2009 tarihleri arasında varsa ödedikleri primler de dikkate alınarak, primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle sigortalılık süresi belirlenecek, kapsama giren sigortalıların sigortalılıkları durdurulacaktır. Sigortalılığın başlama tarihi ile 03/08/2009 tarihleri arasında hiç prim ödemesi bulunmayanların sigortalılıkları tescil tarihi itibariyle durdurulacaktır. Beş yılı aşan prim borçlarını 01/02/2009 ile 03/08/2009 tarihleri arasında prim ödemek için verilen altı aylık süreyi beklemeksizin Kuruma yazılı olarak başvurarak sigortalılıklarının durdurulmasını isteyen sigortalı ve hak sahipleri hakkında altı aylık sürenin dolması beklenmeyecektir. Dolayısıyla okurumuz bu kapsamda prim borcu silinecektir.
