Ekinezyanın Hava Cıva Olduğu Bir Kere Daha İspatlandı
Bitkisel ürün “tüccarlarının” en gözde ürünlerinden biri de ekinezyadır.
Ekinezyanın, bağışıklığı kuvvetlendirdiği, nezle ve gribi önlediği, yaraları iyileştirdiği, hatta romatizmaya, alerjiye iyi geldiği bile iddia edilir.
Ekinezya hapları, çayları da tüm dünyada kapış kapış satılır; bitkisel ürün tüccarları da kasalarını doldurur.
Ekinezyanın etkinliği için üretici firmaların sponsorluğunda gerçekleştirilen, bilimsel bakımdan değeri olmayan, az sayıda kişi üzerinde yapılmış bir takım sözde araştırmalar kaynak gösterilir.
Oysa bu bitkinin etkinliğini ve emniyetini gösteren güvenilecek bir araştırma yoktur.
Hiçbir aklı başında tıp kitabında ekinezyanın adı dahi geçmez!
Ekinezya işe yaramıyor
İki ay kadar önce Wiskonsin Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından gerçekleştirilen ve Annals of İnternal Medicine isimli muteber tıp dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmada ekinezyanın bir işe yaramadığını bir kez daha ispatlamış olduğunu yazmıştım(1).
719 kişi üzerinde yapılan araştırmada, ekinezya kullananlarda hastalık süresinin 7 ila 10 saat daha kısa olduğu ve belirtilerin şiddetinin de biraz daha az olduğu belirlenmişti. Araştırmayı yapan uzmanlar bu sonuçların istatistikî olarak anlamlı olmadığını ve üstelik de tesadüfen veya başka faktörlerin etkisiyle ortaya çıkmış olabileceğini söylüyorlardı (2).
Ekinezyanın plasebo etkisi var
Bruce Barrett başkanlığındaki aynı ekip tarafından yapılan ve bu sefer de “Annals of Family Medicine” isimli dergide yayınlanan araştırma soğuk algınlığı tedavisinde kullanılan ilaçların etkilerinin plasebodan farklı olmadığını bir kez daha ortaya koydu.
Yeni başlayan soğuk algınlığı belirtileri gösteren yaşları 12 ile 80 arasında ve yüzde 64’ ü kadın olan 719 kişi dört gruba ayrıldı. Birinci gruptaki hastalara kendilerine ekinezya verildiği söylendi. İkinci gruptakilere ekinezya, üçüncü gruptakilere plasebo verildi ama katılımcılar ne aldıklarını bilmiyorlardı. Dördüncü gruba ise hiçbir ilaç verilmedi.
Plasebo, görünüm olarak esas ilacın aynısı olan ama içinde etken madde bulunmayan bir çeşit boş ilaçtır. Plasebo ilaçların kronik ağrı, depresyon, enflamatuar hastalıklar ve hatta kanserde bile etkili olduğunu gösteren araştırmalar vardır.
Wiskonsin Üniversitesi tarafından yapılan araştırmada hastalık belirtilerinin ağırlığı ve süresi bakımından bu dört grup arasında anlamlı bir fark olmadığı belirlendi. Hastalık süresi tümünde de ortalama bir hafta kadardı.
Başlangıçta ekinezyanın etkili olduğuna inandıklarını bildiren 120 deneğin daha çabuk iyi oldukları; bunlar içinde plasebo alanların şikayetlerinin 2.5 gün, ekinezya alanların ise 1.5 gün sonra düzeldiği belirlendi.
Bu bulgular plasebo etkisinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Hastaya plasebo verildiği halde o bunun gerçek ilaç olduğunu sanıyorsa bu hastalığın iyileşmesini etkiliyor.
Araştırmayı yapan uzmanlar bu bulguları, soğuk algınlığında hastaların tedaviye inanmalarının iyileşmede önemli olduğunu ve bu özelliğin tedavilere karar verirken dikkate alınması gerektiğini gösterdiği şeklinde yorumluyorlar.
Gelelim neticeye
Ben bu araştırmadan şu sonuçları çıkardım:
BİR: Soğuk algınlığında plasebo etkisi önemlidir.
İKİ: Ekinezyanın soğuk algınlığı tedavisinde plaseboya göre hiçbir üstünlüğü yoktur.
ÜÇ: Hastalar ekinezya aldıklarını bildiklerinde hastalık süresi 1.5 gün daha kısa olmakla beraber bu süre plasebo alanlarda 2.5 gün daha kısadır. Yani hastaya sana ekinezya veriyoruz diye davul tozu-minare gölgesi verildiğinde de aynı olumlu etki ortaya çıkmaktadır.
DÖRT: Soğuk algınlığının ilacı yoktur. Hastalara şu sana iyi gelecek diye herhangi bir şey vermek belirtilerin daha biraz daha çabuk geçmesini sağlayabilir.
BEŞ: Gelin de soğuk algınlığı ilaç içersen 7 günde, içmezsen bir haftada düzelir diyen atalarımızın ellerinden öpmeyin.
KAYNAKLAR
1. http://www.haberx.com/ekinezya_hicbir_ise_yaramiyor(19,w,7808,077).aspx
2. http://annals.org/aim/article/746567/echinacea-treating-common-cold-randomized-trial
