Doktorlar Neden Gereksiz Tahlil İstiyor?
Yeni bir araştırmaya göre, “fiyatlarını bildiklerinde doktorların daha az tahlil istedikleri” ortaya çıktı.Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi uzmanlarından L. Feldman ve arkadaşları sık kullanılan 62 kan
tahlili belirleyerek bunları iki gruba ayırdılar.
6 ay boyunca, birinci grup tahlillerin istek formlarına fiyatlarını da ilave ettiler; ikinci grupta herhangi bir fiyat bilgisi yer almadı.
The Journal of Internal Medicine isimli tıp dergisinde yayınlanan makaleye göre tahlillerin fiyatlarının bilinmesi bunların istenmesini yüzde 9 oranında azaltırken, fiyatları belirtilmeyen tahlillerin ise yüzde 6 oranında daha fazla yaptırıldığı görüldü.
Bu sayede, altı aylık sürede 400 bin $ tasarruf edildiği belirlendi.
Feldman şunları söylüyor:
“Birçok test gereksiz yere yapılıyor. Bunların hastaya hiçbir faydası olmaması bir tarafa birçok mahzuru bile var.
Hasta veya sigortası fuzuli bir masrafa sokuluyor, hasta için zaman kaybı oluyor, kan alınması insanların canını yakıyor.
Bu çalışmada, doktorların kan tahlillerinin fiyatları hakkında bilgileri olduğunda bunları istemekten kaçındıklarını tespit ettik ama bunun hasta sağlığı üzerine olumsuz bir etkisi olduğunu düşünmüyoruz.
Araştırmamızın sonunda daha az test istemiş, para tasarruf etmiş ve herhangi negatif bir sonucu olmadan hastalarımızın canını daha az yakmış olduk.
Tahlil isterken bunun gerekliliğini, getiri ve götürüsünü hiç düşünmüyoruz.”
Gereksiz tetkikler
Bizde de hastalar ellerinde ne için istendiği belli olmayan “torba dolusu” tetkiklerle geziyorlar.
Bu tetkiklerin birçoğunun isteyen doktor tarafından ne için istendiğinin unutulduğuna, doğru değerlendirilmediğine inanıyorum.
Bu gereksiz tetkiklerin istenmesinin birçok sebebi var.
BİR: Hastalar sadece fizik muayene ile teşhis konmasından memnun değiller; bir laboratuar tahlili yapılmadan tatmin olmuyorlar.
Birçok hasta doktordan mutlaka tetkik yaptırmasını istiyor; hatta sırf bunun için doktora başvuran pek çok kişi (hasta demiyorum! ) var.
İKİ: Doktorlar da hastalarını dinlemek ve muayene etmek için yeterli zamanları olmaması, bilgi ve tecrübe eksikliklerini örtme düşüncesi, hukuki bir mesele ile karşılaşma endişesi gibi çeşitli sebeplerle gereksiz tahlil istiyorlar.
ÜÇ: Modern tıp doktorları tetkik istemeye teşvik ediyor.
DÖRT: Özel ve kamu hastaneleri doktorları fazla tetkik yaptırmaya zorluyor. Performans sistemine göre çok tetkik isteyen doktor çok çalışmış gibi kabul ediliyor ve daha çok kazanıyor.
Gereksiz tetkiklerin sakıncaları çok fazla
Herhangi bir tıbbi gerekçe olmadan yapılan tetkiklerin birçok mahzuru var:
BİR: Bunlar aşırı teşhise ve aşırı tedavilere yol açabiliyor; hastalara kemoterapi ve radyoterapilerden cerrahi girişimlere kadar ölüme kadar giden riskleri olan gereksiz tıbbi tedavilere maruz kalıyorlar.
İKİ: Gereksiz yapılan bir tetkikte çıkan bir anormallik başka gereksiz tetkiklere kapı açıyor.
ÜÇ: Hastalar gereksiz bir strese sokulmuş oluyor; tetkiklerin yapılması sonuçlarının alınması, doktora gösterilmesi zaman kaybına sebep oluyor.
DÖRT: Bazı tetkiklerin hastaya zarar vermesi mümkün: Tomografi, PET, anjiyo gibi işlemlerde gereksiz yere kanserojen x-ışınına maruz kalınması; biyopsi sırasında kanama, enfeksiyon gibi komplikasyonların ortaya çıkması gibi.
BEŞ: Hastalar veya sağlık sigortaları gereksiz masraf altına sokuluyor.
Gelelim neticeye
Tıpta, bir tetkikin veya bir tedavinin “maliyetinin” konuşulması pek mutat değildir; hatta böyle bir şey “ayıp” sayılır.
“İnsan hayatı söz konusu ise para konuşulmaz” türünden laflar edilir.
Ben bu görüşlere hiç katılmıyorum.
Birçok ülkenin sağlık ve sosyal güvenlik sistemleri bu gereksiz tıbbi uygulamalar yüzünden çökmek üzere.
USA’ da senede 750 milyar dolara yakın paranın bu sebepten israf olduğu iddia ediliyor; bizde de durum farklı değil!
Siz hesabınızı doğru yapmazsanız bu sefer gerçekten ihtiyacınız olduğunda “açıkta kalırsınız”.
Bir sivilce için milyonlar harcarsanız kalp hastalıkları için para bulamazsınız.
KAYNAK
