Doğum Borçlanmasına Yurttaş Tepkisi
Bugünlerde en fazla “doğum borçlanması” konusunda sorular geliyor. Doğum borçlanması konusunda bu köşede de sorunları dile getirip SGK’na bazı tavsiyelerde bulunmuştuk. Ama SGK yönetimi “sağır sultanı” ve “üç maymunu” oynamaya devam ediyor. Olan da gariban SSK sigortalısına oluyor. Eğer borçlanma hakkı geciktirilmese belki de hemen emekli olabilecek binlerce anne var. Bize her gün gelen yüzlerce e-postadan sadece Ferda Canbaz isimli okurumuza ait olanı yayınlıyorum. Belki SGK yönetimi de kıssadan hisse misali bir ders çıkarır.
“Sayın Resul Kurt, Star Gazetesinde 26 Ağustos tarihli köşe yazınızı okudum. Doğum borçlanması konusunda mağdur olanlardan biri de benim annem. Üstelik kesinlikle bilgi de verilmiyor. İş tamamıyla savsaklanmış durumda. Memurlara ne zaman gelir sorusunu sorduğumuzda “kader” gibi cevaplar alıyoruz. Bu süreci hızlandırmak için yapabileceğimiz bir şey var mı?”
Fazla söze ne hacet değil mi?
İşverenler fazla prim ödüyor
İşyerlerinin kısa vadeli sigorta kolları primi, işyerinde yapılmakta olan işin, iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre tespit edilmektedir. İşverenlerin ödeyeceği primlerin tehlike sınıf ve derecesini belirleyen işkolu kodu olarak bilinen prim tarife cetveli 01.10.2008 tarihinden itibaren SGK Başkanlığı tarafından değiştirilmiş ve NACE kodu olarak yeniden belirlenmişti.
Ancak bu belirleme işlemi Ankara’dan yapılınca sonradan anlaşıldı ki verilen kodların %90’ı hatalı. Sosyal güvenlik konusunda fazla bilgi ve deneyimi olmayan SGK Başkan ve yardımcıları da kod tespiti ve değişikliğinin nasıl yapıldığını bilmediğinden ciddi sorunlar yaşanmaya başladı. Onbinlerce işyeri prim oranını belirleyen NACE kodu hatalı verildiği için gereğinden fazla prim ödeyerek mağdur oluyor. Hatalı işlemin mucidi Başkan Yardımcısı İlyas Çelikoğlu da topu taşradaki memurlara atarak hatasını telafiye çalışıyor. Bunun en kolay yolunu da memura baskı ve soruşturma korkusu oluşturuyor.
Başkan Zararsız’a muhtemelen kod değişikliğinin nasıl olacağını anlatan olmamıştır. SGK Başkanlığı tarafından SGK Müdürlüklerine gönderilen uyumsuz işkolu kodlarının uyumlaştırılması konusunda listede yer alan yüzbinlerce işyeri dosyasının tek tek incelenerek gerçek faaliyet konularının tespit edilerek işkolu kodunun yeni NACE koduna uygun olarak uyumlu hale getirilmektedir.
Akabinde kodu değişip de tehlike sınıfı aynı kalan işyerlerinin tescil servisince kod değişikliği yapılmaktadır. İşkolu kodu uyumluluk kontrolü bitirilen dosyalardan işverenlere veya denetim elemanlarına yazışma yapılması gerekenler bulunuyor. Bunun için adres bilgileri ve varide numaraları alınıp işverenlere binlerce sayfalık yazı, denetim elemanlarına binlerce denetim istemi yazılarının yazılması ve daha birçok işlem adımının sıra ile yapılması gerekiyor.
Bu işlemin bir haftalık sürede tamamlanmaya zorlanması hataların kat be kat artmasına neden oluyor. Erken yapalım derken, hata artıyor. Yani SGK kaş yapayım derken göz çıkarıyor. Bu arada iş bilmezliğin cezasını fazla prim ödeyen işverenler çekiyor.