Cumhuriyet Dönemi Teke Yöresi Burdur Halk Sanatçıları
Kitaplar yayınlandıktan sonra, sayfalarında yapılan gezintiler sonucu değerlendirmeler, yazarı,şairi ve araştırmacısının ortaya koyduklarıyla ilgili yorumlar yapılmaya başlanır.Bunların içinde anılan yayınların ileriye yönelik,kalıcılıklarıyla ilgili tanıtım amaçlı yazılarla karşılaşıldığı görülür.
Burdurlu hemşehrilerimden, turizme yönelik çalışmaları yanında, Burdur, Teke yöresi folkloruna ve sanatçılarına ilişkin yayınlarıyla dikkat çeken,İstanbul’dan seslenen Yusuf Erkan’ın ,”Cumhuriyet dönemi Teke Yöresi,Burdur Halk sanatçıları”adlı 896 sayfalık,renkli,pırıl pırıl baskılı,bol fotoğraflı,geleneksel ve genç kuşak bölüm ayırımlı kitabı bana ulaştırıldı.
Kitap 17 ayrı bölümden oluşmuş.Bu bölümlerde;Teke yöresi Burdur Folkloru araştırmaları,Teke yöresi halk sanatçıları bağlama ustaları,Üç telli ustaları,İki telli ustaları,Sipsi ustaları,Zurna ustaları,Davul ustaları,Kabak kemane ve tırnak kemane ustaları,Kıbrıs kemanesi ustaları,Çoban kavalı ustaları,Kartal kanadı düdüğü ustaları,Ses ustaları,Tef ustaları,Leğen (Dımıdan) ustaları,Hada ustaları,Tambur,cümbüş ve trompet ustaları,Oyun ve topal oyunu ustaları isimler itibariyle araştırılmış,sıralanmış onlarla ilgili elde edilebilen bilgiler sayfalara aktarılmış.
Yusuf Erkan imzalı iki tam sayfalık bir önsöz var.Buranın bir yerinde;”Bu çalışmada lafın gelişi değil,çoktan halk sanatçılığını hak etmiş insan öykülerine yer verildi.Bir yerlere gelememiş,getirilmemiş kabuğunu kıramamış insan öyküleriydi bunlar.Bu çalışmada türkülerimizin en orijinal şekline ulaşma çabası var.Halk nasıl dediyse,deyiverdiyse aynen o sözlerin aktarılması çabası var.Türkülerimizin sözlerini masa başında değiştirme hakkını kendinde görenlere ne demeli?. Onlara bir bilim adamı titizliği ve öğretmen olmanın sorumluluğuyla yanıt var” denilişi dikkat çekici görünüyor,üzerinde durulması gereken cümleler olarak karşımıza çıkıyorlar.Gerçeklerin daima acı, ama yol gösterici olduğunu unutmamalıyız.
Uzun soluklu, yorucu ve sonunda ferahlatıcı bir yayın çalışmasını gerçekleştirmiş hemşehrim Yusuf Erkan.Öncelikle kutluyor,tebriklerimle, sevgi ve saygılarımı sunuyorum efendim.Cumhuriyet dönemi Teke Yöresi Burdur Halk Sanatçılarını bir araya getirmek,bu konuda araştırma yapıp,çalışmalar sonuçlandırmak,sonra kitap olarak yayınlamak,zaman ister,sabır ister,arkasından ekonomik boyutu karşınıza çıkar.Tüm bunların yan yana,bir araya getirilmesi kolay değildir.Bu zorlukların altından başarıyla kalkabilenlerin kutlanması,alkışlanması gerekmez mi?
Yusuf Erkan,masamda bulunan sözünü etmeye çalıştığım kitabını imzalarken;”İsa hocamıza,Lafın gelişi değil,birikimleri,kişilikleri ile icralarıyla halk sanatçılığı unvanını hak etmiş otantik ustalara tekrar merhaba”deyişini de anlamlı bulduğumu ifade etmek istiyorum.
Teke yöresiyle ilgili araştırmaların anlatılmaya başlandığı 11.sayfadan itibaren yöre folkloruyla ilgili bilgilere yer veriliyor.Örneğin,Burdur folkloru başlığı altındaki anlatım;”Burdur folkloru denilince,eşittir Dirmil,artı Aziziye folkloru ve de diğer yerlerin folklorunun toplamıdır”cümlesiyle başlıyor.Araştırmalar başlığı altındaki cümlelerin girişinde de;”Genelde Teke Yöresi,özelde Burdur folkloru ile ilgili araştırmalar ve makaleler yayınlanmış olsa da kaynak kitaplar bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıdadır.Hamit Çine,Salih Urhan,Taner Ezgü, İsa Kayacan, Abdurrahman Ekinci ve farklı tarihlerdeki kitaplaştırılmış sempozyumların bu konudaki katkılarının altını çizmek gerekiyor” şeklinde bir anlatım ve değerlendirmenin ortaya konulduğu görülüyor.
Bağlama sanatçılarından bahsedilirken 47.sayfada Hasan Büyükçoban(1875-1950)-(Tepeli Hasan Çavuş)dan söz edilerek başlanılıyor.Bir sanatçının yaşamından,çaldığı enstrümanlardan,katıldığı etkinliklerden,besteleri ve derlemelerinden bahsediliyor,örnekler veriliyor.Bundan sonraki sanatçılarla ilgili anlatımlarda aynı düzen içerisinde sürdürülmüş,anlatımlarıyla sayfalara aktarılmış.Yer yer sanatçıların anılarından da örnekler verilmiş.Mümkün olduğunca da ilgili sanatçıların fotoğraflarına anlatım bölümleri arasında yer verilmiş.
Yusuf Erkan, Teke yöresi ve Burdur folkloruyla ilgili çok önemli bir eserin ortaya konuluşunu gerçekleştirmiş,Burdur ve ülke kültürüne kazandırılışını sağlamıştır.Sağlık içinde başarılarının devamı dileklerimle, tebriklerimi, sevgi ve saygılarımı sunuyorum efendim.
***