Çiğ Süt Fiyatları Ne Olacak? –Mart Eylül Dönemi -2013
Çiğ süt fiyatları GTH Bakanı Sayın Mehdi Eker tarafından açıklanmak üzere..
Ulusal Süt Konseyi her altı ayda bir çiğ süt referans satın alım fiyatlarını açıklıyordu. 29 Marta üretici ve sanayici temsilcisi fiyat pazarlığı için bir araya geldiği toplantıya Sütaş patronu Tüsiad Başkanı Sayın Muharrem Yılmaz’ın kendi temsilcisi ile gönderdiği ‘’ çiğ süt fiyatı 90 kuruş ‘’ mesajı toplantıyı sonlandırmaya yetmişti..
Bir bakıma Sütaş patronu Tüsiad Başkanı 2012-Eylül-Mart dönemindeki kendinin de uymadığı referans fiyatın 2013-Mart-Eylül döneminde geçerli olmasını istiyordu.. 2012-Eylül-2013 Mart döneminde Ulusal Süt Konseyi referans fiyat 90 kuruş açıklanıp kararı tüm sanayiciler ve Sütaş’ın temsilcisi de imzalamıştı.. 2012 Eylül-Mart döneminde Sütaş dahil tüm sanayiciler referans fiyatlara uymamışlar, sütün çiğini maliyetin altında almaya devam etmişlerdi.. Sanayicilerin %75’i 60-70 kuruştan % 25’i ise 80-85 kuruştan referans fiyatın altında çiğ süt satın almışlardı.
Ulusal Süt Konseyindeki toplantı dağıldıktan sonra USK’nın çiğ süt üretici temsilcileri bölgelere göre çiğ süt maliyetini hesaplattırıp USK yönetiminde 5/9 çoğunlukla internet sitesinden yayınlatabildiler.. Bir süre GTHB Sayın Mehdi Eker’in Çin seyahatini beklediler.. Daha sonra üretici temsilcileri Başbakan’a sanayicileri şikâyet ederek maliyetin altında satın almalar yaptıklarını ve yapmaya devam etmek istediklerini bildirdiler.
Sanayiciler el altından GTHB Mehdi Eker’e haber uçurarak Ulusal Süt Konseyi’nin açıkladığı fiyatın yüksek olduğunu ilettiler.. Üreticiler için zaten kurt kapanı hazırdı. Bakan da bakanlık bürokratlarına emir verip çiğ süt maliyeti hesaplattırdı..
Bakanlık bürokratlarının çıkardığı maliyet: 98 kuruş
Devlet tarafından çiğ süt litre başına verilen destek zaten soğuk-sıcak çiğ süt aralığına göre 6-8 kuruş idi. GTH Bakanı Mehdi Eker’in 21 Mayıs 2013 tarihinde yaptığı açıklamada 9 kuruş destek açıklaması aslında soğuk zincir çiğ sütüne 1 kuruşluk destek artışı sağlanmış oldu..!
Çiğ Süt Fiyatları Ne Olacak
GTH Bakanı Sayın Mehdi Eker çiğ süt fiyatlarının bu dönem için satın alma fiyatlarının 1 TL olması gerektiğini ya basın açıklaması ile bildirecek ya da Ulusal Süt Konseyi sanayi temsilcilerine yapacağı muhtemel toplantıda söyleyecek..
Bakanlık 1 TL maliyete kendisinin de 8-9 kuruş vereceği destek ile üreticilerin eline 1,08-1,09 kuruş geçmesini öngörecek..
Sanayiciler 1 TL’den çiğ süt satın alacaklar mı?
Bunun bir garantisi yok.. Geçmişten bu yana sanayiciler benimsenen referans fiyatlara hiç de uymadılar.. Sanayiciler kendi aralarında fiyat oturup, telefonlaşıp, fiyat belirliyorlar..
Sektörle İlgili Sayısal Rakamlar
Ülkemizde çiğ süt üreticisi 450 bin işletme var.. Endüstriyel süt ve süt ürünleri üreten firma sayısı ise 1300’dür. Bu 1300 firma içinde 20 sayısı kadar UHT süt üreten firma var. Bunların içinde on kadar firma çiğ süt fiyatını istediklerinde düşürme, üreticileri, devleti dize getirme gücüne sahip.. Bu on firma içinde fiyat düşürme ‘’koç’’ ları Sütaş, Ülker (Ak Gıda), Pınar..
Sebep Nedir?
Bir çok kez yazdık:
Endüstriyel süt sektörü devleştikçe devletleşiyor, devletleştikçe devletin yerine çiğ sütte üretim ve sürdürülebilirlik, ambalajlı süt ve süt ürünlerine erişimi sınırlama, hayvancılığın dinamosu olan çiğ süt fiyatlarını maliyete aldırış etmeksizin tespit, tayin, tehdit ediyor..
Bu nasıl önlenebilir?
Endüstriyel süt sektörünün karşısına hem çiğ süt toplamada hem ambalajlı süt ve süt ürünleri üretmede gerçek rakip, rakipler ortaya çıkarmak ile mümkün olabilir..
Gıdaya erişim anayasal bir haktır. Çiğ süt üretiminde,satışta piyasa düzeni, ambalajlı ürün tüketiminin gıdaya erişiminde insaf ve merhamet sanayicilerin daha çok kazanma hırsına terk edilemez..
Çiğ sütü maliyetinin altında satın alan, satın aldığı hammaddeden ambalajlı ürün üretip satarken sattığı fiyatı sorgulatmayan bir yapı var karşımızda..
Endüstriyel süt sektörü % 68 kazanırken, satın aldığı hammaddeyi maliyetinin altında satın alma düzeni var..
Sonuç
Çiğ süt fiyatı 1 TL olarak açıklansa bile sanayicilerin buna uyup uymayacağı konusu belirsizliğini koruyor..
https://groups.google.com/group/cigsutureticileri
https://twitter.com/caparkanat
