Bisfonel A Migren Ataklarını da Tetikliyor
Obeziteden diyabete, kalp krizinden astıma, meme ve prostat kanserinden üreme bozuklukları, iktidarsızlık ve erken buluğa kadar sayısız hastalıkla ilişkilendirilen bisfenol A’ nın (kısa adı BPA) migren ataklarını tetikleyebileceği de belirlendi.Kansas Üniversitesi uzmanları tarafından gerçekleştirilen ve Toxicological Sciences isimli tıp dergisinde yayınlanan araştırmada insanların BPA’ ya maruz kalması durumu laboratuar ortamında fare modelleri üzerinde incelendi (1).
Farelerin yarısına her üç günde bir BPA verildi ve davranış değişiklikleri gözlendi.
BPA verildikten yarım saat sonra farelerin hareketlerinin azaldığı, yüksek ses ve kuvvetli ışıktan sakındıkları, kolay ürktükleri ve başlarına temasa hassasiyet gösterdikleri tespit edildi.
Bu farelerin beyinlerinde BPA verilmeyen farelere oranla daha fazla östrojen bulundu.
Bu sonuçlara göre BPA’ nın fare modelinde migren benzeri davranışları artırdığı ve östrojen ve nosisepsiyonla ilgili genlerin ekspresyonunu değiştirdiği sonucuna varıldı.
Migren kadınların hastalığı
Migren tüm dünyada sık görülen ve insanları perişan eden ve tipik özellikleri olan baş ağrısına yol açan bir hastalık.
Günümüzde migrene has spesifik bir test olmadığından teşhis semptomların analizi ile konuyor.
Migrene kadınlarda erkeklere göre üç misli fazla rastlanıyor ve östrojenin önemli rolü olduğuna inanılıyor.
BPA’ nın da östrojen benzeri etkileri olduğu için östrojen reseptörlerinin uyarılmasıyla migrenin başlamasında, ağrıların yoğunluğunda ve süresinde etkileri olması mantıklı görüldüğü için bu çalışma düzenleniyor.
BPA, vücutta kadınlık hormonu olarak bilinen östrojenin etkilerini taklit ettiği için “çevresel östrojen” olarak da bilinen “hormon bozucu” kimyasallardan biri.
Östrojen ve progesteron hormonları adetlerin ve gebeliğin düzenlenmesinde anahtar rollere sahipler ve beyinde baş ağrısı ile ilgili kimyasalları etkiliyorlar.
İstikrarlı östrojen seviyeleri baş ağrısını düzeltirken, östrojen seviyelerindeki dalgalanmalar baş ağrısını daha da kötüleştiriyor.
BPA’ sız yiyecek kapları migren ataklarını azaltabilir
BPA günümüzde sayısız üründe var ama insan sağlığı için asıl tehlike yiyecek ve içecek kaplarında bulunan BPA’ dan kaynaklanıyor.
Environmental Health Perspectives isimli tıp dergisinde yayınlanan araştırma “taze yiyecek” (kutuya girmemiş, plastik ambalajı olmayan, cam veya paslanmaz çelik kaplarda muhafaza edilen) tüketmenin üç gün sonra idrardaki BPA miktarını yüzde 66 azalttığını; denekler eski yiyeceklere döndüklerinde idrar BPA seviyelerinin de tekrar yükseldiğini gösteriyor (2).
Bu çalışma referans gösterilerek BPA’ sız yiyecek ve içecek kapları kullanmanın migren baş ağrıları üzerine müspet etkileri olacağı ileri sürülüyor.
Gelelim neticeye
Kimya endüstrisi BPA’ nın zararlı olmadığını iddia ededursun, bu kimyasalın sebep olduğu veya tetiklediği hastalık listesi de her geçen gün kabarıyor.
Bisfenol A’ nın biberon ve bebek bardak ve yiyecek kaplarında kullanılması iki sene evvel yasaklanmıştı ancak erişkinler tarafından kullanılan ürünler için böyle bir yasak söz konusu değil.
Her zamanki fikrimi tekrarlıyorum: Yiyecek ve içecek kaplarında BPA kullanılması yasaklanmalıdır.
KAYNAK
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3223004/
Araştırmanın bilimsel özeti
Yumurtalıkları alınmış dişi farelerde çoklu davranış modeli kullanılarak hareket kabiliyetindeki, ışık ve ses duyarlığındaki, tımarlamadaki değişiklikler ve akustik korku incelendi.
Ayrıca davranış deneylerinden sonra östrojen (Erα, GPR30) ile ilgili genlerin ekspresyonundaki ve nosisepsiyondaki (extracellular signal regulated kinase, ERK, sodium gated channel, Nav1.8 ve fatty acid amide hydrolase, FAAH ) değişiklikler de araştırıldı.
BPA’ ya maruz kalmanın farelerde migren benzeri davranışları tetiklediği belirlendi.
BPA’ ya maruz kalan farelerde hareket azlığı, ışık ve sesten ürkmede artma, tımarlama alışkanlığında değişme ve artmış korku refleksleri gözlendi.
Ayrıca, BPA maruziyetinin östrojen reseptörleri mRNA ekspresyonunu, total ERK mRNA ve ERK, Nav1.8 ve FAAH mRNA aktivasyonunu artırdığı tespit edildi; bunlar değişmiş östrojen sinyalizasyonu ve nososisepsiyonunun işaretleridir.
Bu sonuçlara göre BPA’ nın fare modelinde migren benzeri davranışları artırdığı ve östrojen ve nosisepsiyonla ilgili genlerin ekspresyonunu değiştirdiği sonucuna varıldı.