Bilim ve İnsan
Her zaman aynı konuları işlemek ve aynı konuları tekrarlamak sıkıcı gelir artık. Yazdığımız konuların geneli insan psikolojisi ve insanın neler yapabildiğidir veya neler yapabileceği, bunları aşmak gerek aslında biraz da yenilenmek ve yeni olgular sunmak gerek. Ne gibi! örneğin bir filozofun yaptığı bilimsel çalışmaları paylaşabiliriz veya bir edebiyatçıyı olmadı farklı konularda tez üreten ve farklı bakış açıları olan insanların araştırmalarını inceleyip bilgi sahibi olmak ve bu bilgiler doğrultusunda bakış açımızı zenginleştirme çabası içerisinde olma adımları atalım. Hep aynı yolda yürümek aynı şeyleri duymak ve görmek hayatı tatsız ve renksizleştirir. Biraz daha renklendirmeye çalışalım. İlk olarak Thales’ten bahsedelim biraz. Neden Thales? Felsefeden biraz faydalanalım ki bilimi daha iyi kavrayabilme ve kendi tezini üretebilme gücüne sahip olalım.
Antik dönemin ünlü filozofudur. Ataları Fenikelilerdir. Son kaynaklar, M.Ö. 625 yılında Mille tos’ta doğup, 545'te öldüğünü kabul eder.
Matematikte kurucu addedilmesine sebep olan bilgileri de şunlardı. Bir dairenin içine üçgen çizme probleminin çözümü. Cisimlerin (piramitlerin) gölgesi yardımıyla yüksekliğinin hesabını üçgenlerin kenarları ile ilgili bağıntılar ters açıların eşitliği konusu, küresel üçgenlerin bazı özellikleri eşkenar üçgenlerin taban açılarının eşitliği teoremi... Fizikte kurucu addedilmesine sebep olan bilgileri de şunlardır.
Bazı cisimlerin demir üzerindeki çekim etkisi, Nil Nehri'nin taşmasının nedenlerinin açıklanması. Thales'e atfedilen ve bilimlerde kurucu unvanını almasına sebep olan bu bilgiler, Thales'ten 2000 yıl kadar önceleri Eski Mısırlılar ve Mezopotamyalılar tarafından bilinmekte idi. Thales, eski Mısır ve Babil'e yaptığı birçok seyahatleri sırasında, buralarda eski dönemlerin bilim ve tekniklerini dönemin bilginlerinden (kâhin, kâtip, rahip) öğrenmiştir. Bu ilk medeniyetlerin, eski imparatorluk dönemlerinden öğrenmiş ve bu suretle Grek felsefesinin, geometri ve astronomisinin gelişmesine ilk çıkış noktası olarak temel kavramlar edinmiştir.
Ülkemizde, diğer antik dönem bilginlerine olduğu gibi Thales'e mümtaziyet ve ebedilik verilmesine sebep, Batı'lı kaynakların yayınlarıdır. Değişik bir ifade ile bilgilerimizin noksan olduğu dönemlerin damgasını taşır.
Bize göre: Thales'in bilim tarihindeki yeri ile ilgili gerçekleri şu şekilde özetlemek mümkündür. THALES, ilk medeniyetlerin beşiği olan eski Mısır bölgesini uzun yıllar dolaşmıştır. Kaynaklardan bazıları. Thales'in Babil bölgesine kadar gittiğini yazar. THALES eski Mısır ve Mezopotamya' ya yaptığı bu geziler sırasında matematik, astronomi ve fiziğin temel bilgilerini öğrenerek Atina' ya döndü. Burada, elde ettiği bilgileri önce sistematize, bilahare de kanuniyet (teori) halinde ifade etmiştir.
Bugün için "saçma" olan şu görüşler de Thales'e aittir: "Yeryüzü, suyun üstündedir ve suyun üstünde tahta parçası gibi durur, dalgalanır.", "Kehribar da cisimleri çektiği için ruha sahiptir." THALES' in doğa felsefesi ile ilgili görüşlerini, ayrı bir İhtisas dalı olması sonucu burada konu etmiyoruz Ancak şunu belirtelim. Thales, âlemin yaratılışı ile ilgili bilgileri ortaya koyan Antik dönemin ilk bilginlerindendir.
Sanırım biraz da olsa felsefenin ilk isimlerinden olan Thales’i bir nevi tanımış olduk. Bunu seçmemdeki neden ilk olarak felsefeye bir giriş yapmaktı ileri ki zamanlar da daha güzel ve daha renkli konularla bir bilgi alış verişi içerisinde olacağız.
