Beşinci Ulaşım Sistemine Merhaba
Dünya karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolundan sonra, Hiperloop adı verilen yeni ulaşım sistemine geçmek üzere yol almaktadır. Bu sistem, neredeyse 1250 km/h hızla insanları, şehir dışına değil, şehrin göbeğine eriştirecektir.
Orijinal adıyla, Hyperloop, Hyper ve loop kelimelerinden meydana gelen birleşik bir isimdir. Hyper "üstün, aşırı" anlamlarına gelmektedir. Loop ise "döngü, takla, ilmik, yuvar (döner kapsül)" gibi anlamlara gelmektedir. İsmi oluşturan hyper kelimesi hızsal üstünlüğü belirtirken, loop kelimesi aracın manyetik alanlı kapsülden yani yuvardan meydana geldiğini anlatmaktadır. Aracın isminin Türkçedeki anlamsal çevirisi "hız yuvarı" ya da aracın döngüsel özellikleri dikkate alınırsa "hız yumağı" şeklinde söylenebilir.
Yüksek hızlı demiryolu ve genel olarak yüksek hızlı diğer ulaşım sistemleri incelendiğinde, yuvarlanma ve aero - dinamik (hava) direnci, bu araçlar için en önemli handikaplardır. Araçlar yuvarlanma ve aerodinamik direncin etkisinden kurtulamamaktadır. Yüksek hızlara ulaşıldığında, Aerodinamik direnç çok daha etkin hâle gelmektedir. Vakum tüplü tren konsepti geliştirilerek teorik olarak manyetik raylı trenler vasıtasıyla bu sorunun ortadan kaldırılabileceği düşünülmüştür. Kuramsal olarak, içerisindeki havanın boşaltıldığı tüpler ya da tüneller, saatte binlerce km hız yapabilen araçların üretilmesine imkân sağlamaktadır. Buna rağmen, manyetik raylı trenlerin yüksek maliyeti ve uzun mesafeli yolculuklarda vakumun korunmasının zor oluşu; yatırımcıların bu alandaki faaliyetlerini sınırlandırmıştır.
Sistemin kurucusu, Elon Musk, tapray araçları ilk olarak kara, deniz, hava ve raylı sistem ulaşımından sonraki "beşinci ulaşım türü" olarak tanıttı. Musk, bu teorik yüksek hızlı ulaşım sisteminden beklentilerini birkaç karakteristik özellikte topladı. Buna göre, onun amacı hava şartlarından etkilenmeyen, kaza riski bulunmayan, ortalama olarak sıradan bir jetin iki katı kadar hız yapabilen, az enerji sarf eden ve 24 saat kesintisiz çalışabilmek için enerji depolayabilen bir ulaşım aracı tasarlamaktır
Kurulan test hattı yaklaşık 8 km uzunluğundaki bir ringden meydana gelecek ve tamamen özel olarak finanse edilecektir. Ayrıca üniversiteler ve özel mühendislik gruplarının tasarlama çalışmalarına katılabilmesi ve tüplü ulaşım tasarımları konusundaki bilgilerini uygulayabilmelerine karar verilmiştir.
Sonuç olarak, içi boşaltılmış silindirik tüpler içerisine yerleştirilen bir kapsül vasıtasıyla, insanlar çok yüksek hızda, bir noktadan bir başka noktaya emniyet güvenlik ve konfor şartlarında ulaştırılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Transportation, Hiperloop, Simülasyon, Aerodinamik Direnç, Ulaşım Sistemleri
Prof. Dr. Mehmet TEKİN