Bambu Mucizesi
Prof.Dr. Ahmet ULUSOY
EKO-POLİTİK
KTÜ Orman Fakültesi Peyzaj bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Var ile Bambu bitkisi hakkında ondan aldıklarımı sizlerle paylaşacağım bu yazıda. Kendisi Bambu üzerine Japonya’da 5 yıl doktora sonrası çalışma yaptı.
İklim-doğal şartlar bakımından Sürmene-Hopa arasındaki bölgeye uygun bir bitki bambu. Bol yağışla yetişebiliyor ancak. Bu arada Rize ile Trabzon arasındaki yıllık yağışın yarı yarıya fark ettiğini öğrendik. Yine bölgedeki çay üretimine destek olacak bir bitki (çaya alternatif değil-bölgede çayın alternatifi bitki olmaz zaten).
Dünyada Bambunun 1200 kadar çeşidi var. Yapılan araştırmalarda Doğu Karadeniz bölgesi şartlarına uygun olabilecek 3 çeşidi belirlenmiş.
Bambu sürgünleri yağmurlu mevsimlerde büyür (özellikle büyüme evresi olan mart-nisan-mayıs-haziran aylarında sürekli yağış alması lazımdır). Doğu Karadeniz için önerilen bambu 14-20 m. boy yapmaktadır. 1000 m. yüksekliğe kadar yetişebilmektedir.
Toprak yüzeyine çıktıktan 50-70 gün sonra tüm büyümesini tamamlıyor. 1 yılda hasat edilebiliyor. İkinci 10 günde 9-10 m. boya ulaşmaktadır. İkinci büyüme dönemindeki 10 günlük periyotta Rize Pazar’da 93 cm. büyüdüğü ölçülmüştür. Yanlış duymadınız günde günlük yaklaşık olarak 93 cm. büyüyen bir bitki var karşımızda. Bu özelliğinden dolayı bambu dünyada en hızlı büyüyen bitki özelliğine sahiptir.
Gıdadan-sağlığa, inşaattan-mobilyaya, iç ve dış mekan süs bitkisi olarak kullanımına, toprak kayması-erozyonu önleyici özelliğinden kağıt üretimine ve 1500’ün üzerinde günlük kullanım ve sanat eşyasına kadar yararlanılabilen, insanı hayretler içinde bırakan bir bitki bambu. Heryıl erozyon dolayısıyla 500 milyon ton toprak kaybımız olduğunu hemen belirtelim.
***
İsterseniz bambunun nerelerde kullanıldığını biraz daha açalım.
- 100 bambu türünün genç filizleri . sebze olarak yenilebilmektedir. Bu ürünlerin Çin’de yıllık üretimi 1 milyon tondan fazladır yenir. Japonya’da kişi başına yılda ortalama 2 kg bambu filizi tüketilmektedir. Japonya’da toplam 240 bin ton bambu filizi tüketilmektedir. 60 bin ton yerli üretim, 180 bin ton ithal (Tayvan, Çin ve Filipinlerden) ediliyor. Genç sürgünler şeker, yağ, amino asit, protein diğer bazı elementleri taşıdığından besin değeri oldukça yüksektir.
- Çin’de artan Bambu talebini karşılamak için Bambu endüstrisi hızla gelişmektedir. Değişik büyüklükte 100’den fazla fabrikada bambu kontraplağı, yonga levha, parke, lamina v.s. gibi mamül ürünlere dönüştürülerek mobilya sektöründe kullanılmaktadır.
- Bambular kaygan toprağı tutma (erozyon önleme), her mevsim yeşil kalan yapraklarıyla rüzgar tutma ve hava kirliliğini önleme, gürültü perdesi fonksiyonu görme gibi peysaj alanında kullanılıyor.
- Yaprak ve gövdelerin sahip olduğu çok farklı renklerden dolayı dünyanın pek çok yerinde süs bitkisi ve dış mekan donatıları (bank, bordür, küçük sular üzerinde köprü v.s.) tasarımında kullanılmaktadır. Bahçe kapısı, su oluğu, kamelye, bahçe mobilyası şeklinde de yararlanılmaktadır. Dış mekanda yapılan küçük beton veya ahşap merdivenlere ikame olarak kullanılmaktadır. Merdiven basamağı, korkuluk olarak da kullanılmaktadır.
- Bambu çok dayanıklı bir bitki olduğundan inşaat sektöründe de yaygın olarak kullanılmaktadır. Yüksek yapılarda yapı iskelesi olarak kullanılabilmektedir. Yuvarlak veya parçalanmış bambulardan kiriş, çatı, kasnak, çerçeve, yer döşemesi, duvar, tavan, kapı, yapılabilmektedir. Birçok tarım aleti bambudan yapılabilir. Çeşitli ticari ve sanatsal alanlarda yine bambu bitkisinden yararlanılmaktadır (sepet, abajur, vantilatör, kitap rafı, el çantası v.s.).
- Bambudan yapılan müzik enstrümanları Filipinler ve Endonezya’da çok yaygındır. Geleneksel kullanımı yanında modern sanayide de kullanım alanı bulan bambudan betonarme konstrüksiyonlar içinde demir yerine kullanılabilmektedir.
- Hindistan’da 3.23 milyon tonluk bambu üretiminin yarısı kağıt sanayinde kullanılmaktadır.
- Atık bambu gövdeleri odun kömüründen daha fazla enerjiye sahip olduğundan yakacak amacıyla değerlendirilmektedir.
- Bambu kömür tozu aynı zamanda gübre olarak kullanılmaktadır.
- Gövde öz suları çay olarak da içilebiliyor.
- Bambu öz suyu ateş düşürücü olarak da kullanılıyor. Kandaki hemoglobini artıran ilaçların yapımında, kozmetik ve tıp alanında yaygın olarak kullanılan bir bitki.
- Uzakdoğu peysaj sanatında vazgeçilmez bitki olan bambular, ülkemiz fidanlıklarında (yaygın olmamakla birlikte) 7-8 m. bambular 60-100 euro arasında fiyat bulmaktadır. İtalya ve diğer avrupa ülkelerinde bulundukları saksının hacmine göre bambuların fiyatları 10-500 euro arasında değişebilmektedir.
Şu anda piyasası hazır, Of - Rize bölgesinin iklim şartlarına son derece uygun, ekonomik değeri yüksek bu harika bitki biran önce bölgede yaygınlaştırılmalı.
Ürünü yaygınlaştırmak için bol miktarda bambu fidanı temin etmek gerekiyor. İlk edapta tanesi 2 euro’dan Çin’le 3000 fidanlık bir bağlantı yapıldı, Çin vazgeçti. Öncelikle 3000-5000 fidan alınıp bunlardan 2-3 yıl içinde bölge ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde fidan üretilmesi hedeflenmişti
Mustafa Hoca makro olarak bütün bölge ihtiyacını düşünüyor ve bambu üretimini bu şekilde yaygınlaştırmak istiyor. Yoksa 3-5 dönümlük arazide bambu yetiştirmenin bir anlamı yok diyor. Bu nedenle projeye devletin ve sivil toplum örgütlerinin sahip çıkması gerektiğini söylüyor.
Bu harika bitkiye bölgeyi ihya edecek bir proje olarak bakılabilir.. Özellikle Rize ve Trabzon milletvekillerine ve sivil toplum temsilcilerine iş düşüyor (vizyon sahibi ve toplum çıkarını ön plana alanlara tabii).
İşte bambu, işte zenginlik: tercih sizlerin.
Banbu ile ilgili yazınızı zevkle okudum.Yazınızın bir kısmı eksik kalmış.
Eylül 21st, 2008 at 17:37Bambu kamışı,aynı zamanda pamuğa alternatif bir bitki.Onun da lifli yapısından ip elde ediliyor ve bu ipler dokuma sanayiinde kullanılıp tekstil sektöründe çok rahat bir şekilde kullanılıyor. Bambu pamuğundan yapılan giysiler normal pamuktan yapılan giysilerle karşılaştırıldığında çok daha sağlam olduğu da söyleniyor.
http://www.bambufidanligi.blogspot.com
Eylül 22nd, 2008 at 22:15Ne zaman Son moda trendler girer ülkeye, ve hemen başlarız!
Falanda filan, Adam işin profesörü olmuş.
Daha Türkiyede tık yok. Tek yaptığı erzurumda bir konferansta çaya alternatif ürün olarak Bambooyu tanıtınca japonyaya gönderilmiş. Bu arada Türkiye 20 sene kaybetmiş durumda. 1985 ten beri Bamboo bitkisinin 1200 çeşiti, 1200 farklı endüstriel ürün ve bu sanayiyi oluşturacak 1200 makine tasarımı yine endüstri harici veya bilimsel 1200 kullanımı dünya üzerinde UN destekli 1200 enstitüte 1200 araştırma ile yapılmış, Bir biz bihaber gelmiş kıyamete dayanmışız ne yapıyos, lagada lugada verdiği çeşitlemelere anca güleriz. (Bu işte iyi para galiba al etiketi yat)..
Efenim Mevzuat, Bahseder misiniz mevzuattan Bamboonun ne bir tarım nede bir Orman ürünü olarak mevzuatı olmadığından, Bu konuda hiç bir devlet görevlisini aymadığından bahsetsene. Bu konuda tek bir enstitü kurmadıgından, Toplumu bilgilendirecek bilgi demetini projelendirmediğinden falan filan.
1995 yılında bu konuda bir site yapmış daha sonraları da zata email çekmiştim. ozman etmedi şimdi de etmesin tenezzülü..
Hade kolaylıklar
Şubat 6th, 2009 at 05:48Yukarida ki traştan sonra ne diyor bu yahu diyenler için başlıkta hiç değimilmemiş çok acı bir örnek vermeyi unutuyordum.
Geçin Ekopolitik faydalarını, Bu bitkinin en büyük mucizesi yaygın kökleri ile türkiyenin en büyük felaketi olan toprak erozyonunu yok edecek enverişli yapı olmasıdır. Dere yatakları hem ona hem yurda yararlıdır, Bir ormancının bunu atlaması af edilebilir mi....
Şubat 6th, 2009 at 06:05Bir bambu mobilya üreticisi olarak görüşlerimi aktaracagım.yerli üretim bambu mobilyalar kestane agacı kesildikten sonra çıkan sürgünler dört yaşına gelince kesilir ve kullanılır işçiligi çok zahmetlidir .Son yıllarda ithal agaçlara yöneldik
Mayıs 26th, 2009 at 19:57İsmi bambu olarak geçsede bambu üretiminde kulanılan malzeme bambunun başka bir cinsi olan rattan kamısından yapılmaktadır .Bunun üretimi ülkemizde yapılmazmı talebide çok olan bir bitkidir
oysa bambu kamışı sadece dekarasyon ürünüdür fazla bir talebide yoktur hatta tarsusta orman işletmesişne baglı fidancılık araştırmada yetiştirmişler kimseye satamıyorlar
Çok güzel bir bitki gerçekten, ben de bu bitkiyi veya benzeri bitkileri, hem ham hem yarı mamul olarak 1981 yılından beri Türkiyeye ithal edip tanıtımını yapmaktayım.
Tebrilker, ve başarılarınızın devamını dilerim
Saygılarımla
Ethem ERATALAY
Göz-de İthalat Paz. ve Dış Tic.Ltd.Şti
Tel : 00 90 212 216 38 09-10
Fax : 00 90 212 212 3428
ethem@gozde-ithalat.com
Temmuz 14th, 2010 at 12:09http://www.gozde-ithalat.com
http://www.gozderattan.com
Bambu ayrıca saçlar içinde çok faydalı bir ürün bu yönü kimse tarafından pek bilimiyor bu nedenle şampuan üreticileri bunu keşfedif diğer iki çok faydalı doğal ürünüde karıştırarak saç dökülmesi ve bakımı için oldukça etkili bir ürün çıkardılar yeni trend oldu bu ürün çok yerden duyduğumdan bende aldım etkili oldu heryerde var zaten çok satıldığı için herkes üretmeye başladı Damla Sakızlı Şampuan Ginseng Bambu olarak geçiyor
Nisan 16th, 2011 at 01:00