11 Nis
Annelere İş Hayatında Pozitif Ayrımcılık
Annelik zordur, hele bir de çalışan anne olmak daha da zordur. İşte çalışma hayatında annelere yönelik bazı pozitif düzenlemeler yer alıyor.
Gebe Veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları Ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmeliğe göre kadın çalışanlar, gebe olduklarının sağlık raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanamazlar.
Yeni doğum yapmış çalışanın doğumu izleyen bir yıl boyunca gece çalıştırılması yasaktır. Emziren çalışanların, doğum izninin bitiminde ve işe başlamalarından önce, çalışmalarına engel durumları olmadığının raporla belirlenmesi gerekir. Çalışmasının sakıncalı olduğu hekim raporu ile belirlenen çalışan, raporda belirtilen süre ve işlerde çalıştırılamaz.
Gebe çalışanlara gebelikleri süresince, periyodik kontrolleri için ücretli izin verilmesi gerekir.
Çalışma saatleri
Gebe veya emziren çalışan günde 7.5 saatten fazla çalıştırılamaz.
Emzirme odası açma yükümlülüğü
Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur.
Kreş açma yükümlülüğü
Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150'den çok kadın çalışanı olan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın bir yurdun kurulması zorunludur. Günümüzde profesyonel iş yaşamının gereği olarak işletmelere bu tür kreş açma yükümlülüğü altına alınması yerine belediyelerin sosyal sorumlulukları gereği bulundukları yerde ihtiyaç duyulan kadar kreş açması hem daha kolay ve hem de daha uygulanabilirdir. İşverenlerden profesyonel bir kreş hizmeti alınmasını sağlamak mümkün olamayacağına göre, en doğrusu belediyelerin kreş hizmetini üstlenmesidir.
Mevcut düzenlemeye göre, yurt işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür. İşverenler, ortaklaşa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt açma yükümlülüğünü, kamu kurumlarınca yetkilendirilmiş yurtlarla yapacakları anlaşmalarla da yerine getirebilirler.
Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, işverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm işyerlerindeki kadın çalışanların toplam sayısı dikkate alınır. 'Belediye ve mücavir alan sınırları' ifadesi uygulamada özellikle büyükşehir belediyesi sınırlarındaki işyerlerindeki işçi sayısının tespitine yönelik çeşitli sıkıntılara sebep olmaktadır. Kanun doğrudan büyükşehir belediyelerine atıf yapmadığından 'Belediye ve mücavir alan sınırları' ifadesinin büyükşehir belediyesi statüsündeki illerde 'İLÇE BELEDİYE SINIRLARI' şeklinde değerlendirilmesi gerekmektedir.
Oda ve yurtlardan, kadın çalışanların çocukları ile erkek çalışanların annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş çocukları faydalanırlar. Odalara 0-1 yaşındaki, yurtlara velisinin isteği üzerine ilkokula kaydı yapılmayan 66 aylığa kadar çocuklar alınır.
Oda ve yurtlarda, çocuklar ve görevliler dışında başkasının bulunması ve bunların amaç dışında kullanılması yasaktır. Yurtlarda 0-24 aylık, 25-48 aylık ve 49-66 aylık çocuklar birbirinden ayrı ayrı bulundurulur.
Analık ve süt izni
Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.
