Anadolu’da 90 Yıllık Bir Çınar:
Anadolu Basını içinde çınarlaşan gazetelerin
sayısı giderek azalıyor. Hele 80 veya 90 yaşlarına doğru adım atıp, bu kadar
yıl ayakta kalarak, bugün hala yayınlanmakta olanların sayısının bir elinparmaklarından fazla olmadığını görüyor, üzülüyoruz.. Gerçi Anadolu’da gazete
yayınlamak, hele günlük veya öteki periyodlarla süreklilik içinde okurlarının
karşısına çıkmak kolay değildir. Yani her babayiğidin başarabileceği bir
yayıncılık ortaya koymak, koyabilmek sabır istemektedir, emek istemektedir, mücadele istemektedir
Bugün Anadolu Basını içerisinde yayınlarını sürdürebilen gazetelerden;1918 yılında A. Remzi Yüregir’in yayına başlattığı “Yeni Adana” Gazetesi,09 Eylül 1922 tarihinde M. Emin Mazlum ve Havva Adıson’un yayına başlattığı “Antalya” Gazetesi ve 06 Eylül l924 tarihinde İ.Cemal Aliş’in yayına başlattığı “Bartın” Gazetesi günümüzde yayınlanan çınarların çınarları olarak biliniyorlar. 06 Eylül 2013 tarihinde 3 bin 721.sayısıyla 90. yayın yılına giren, şimdilerde.. 10 günde bir ortalama 4 büyük sayfa, oğul Esen Aliş tarafından titizlikle yayınlamakta olan Bartın Gazetesi 90. yılın gururunu yaşamakta. Atatürkçü, yenilikçi ve devrimci ilkelerinden hiçbir dönemde ödün vermeyen görüntüsüyle yayınını sürdürmekte, genç nesillere örnek olmaya devam etmektedir. Nice 90 yıllara dileklerimizle, tebriklerimizi sunuyoruz efendim.
Servet Çınçın’a göre; Türkiye Cumhuriyetiyle yaşıt Bartın Gazetesi yayın hayatına başladığında Bartın’ın nüfusu 7000 dolayındadır. Evlerde su tesisatı yoktur. Bahçe kuyularından ve çeşmelerden yararlanılmaktadır. Kurak mevsimlerde ırmaklardan su taşınmaktadır. Hiçbir işyerinde ve evde elektrik de yoktur. İlk sokak lambası yandığında etrafında toplanıp hayret ve hayranlıkla karışık sevinç gösterisi yapan mahalle sakinleri, zamanla evlerine de bağlatmışlar idare lambasının isli ve sönük ışığından kurtulmuşlardır.
Bartın’da o yıllarda bir tek araba yoktur. Ne otobüs, ne taksi... İstanbul’a vapurla gidip gelenler köylülere ve yaşlı şehirlilere arabayı anlatmakta güçlük çekerlermiş.”Öküzlerin çekmediği araba olmaz, görmeyince inanmayız” derlermiş. Hayvanlar çekmediği halde, nasıl yürür demir araba diye merak eder dururlarmış. Bartın Gazetesi yayınlanmaya başladığında bir tek evde mobilya yoktur. Karyola, masa yoktur. Yerde yatılıp, yerde yenmekte,sette oturulup,hamamlık dolabında yıkanılmakta,bahçeden doyulmaktadır.Fırından ekmek almak bile yabancılara özgü görülmektedir. Bartınlı bir kişi fırından ekmek alırsa,ya tarladan buğdayı gelmiyordur,ya da bahçe fırınında,evdeki ocakta ekmek yapmaya üşeniyorlardır, diye düşünmektedir herkes.Manav yoktur,meyve satın almak yoktur,herkes bahçesindeki meyvesine göre meyve veren ağaçlardan yemektedir..
Gaz,tuz bez dışında alışveriş bol alternatifli değildir.
Yazın taze, kışın kurutulmuş gıdalar alınır, gramofon dışında radyo, televizyon ,video, müzik seti, buzdolabı, bulaşık makinesi, ütü, mini fırın, tüp gaz gibi günümüz araçlarından hiçbirinin hayali bile yoktur. İlk gelen radyo olmuştur. Diğerlerinin gelişi uzun yıllar sonra gerçekleşmiştir.. Hele bilgisayar yeninin yenisidir. Bartın Gazetesi işte o dönemlerden bu döneme büyük değişiklik ve gelişmelerin tanığı olarak gelmiş olup, yaşamaya devam etmektedir.(10 Eylül 1992)
Babası İ.Cemal Aliş’in 1977 yılında vefatından sonra, oğul Esen Aliş aynı yıl, yani 1977 yılında Bartın Gazetesinin sahipliğini üstlenir. Bu satırların yazarı İsa Kayacan olarak kendisiyle 1992 yılında yaptığım ve Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğünün aylık yayınlandığı Anadolu’nun Sesi Gazetesiyle,1996 yılında yayınladığım “Basınımızın Anadolu Cephesi” adlı kitabımda yer verdiğim röportajın bir yerinde Esen Aliş, Bartın Gazetesinin ilk yıllarıyla ilgili şu bilgilerden söz ediyor: Bartın Gazetesinin doğuşu: 5-6 arkadaş eğlence kabilinden el yazısıyla mizahi bir gazete hazırlarlar. Guguk. Daha sonraları Cemiyet ve Düşünce adını da alan bu gazete 01 Ağustos 1923 tarihinde bir mektup kâğıdına basılarak Bartın Gazetesine doğru ilk adım atılır. Gazetenin ilk başlardaki “Litograf” ile basılması çalışmaları sonuçsuz kalınca gazetenin ilk baskısı “Şapograf” (Taş baskı) ile her sayfasında 3 sütun bulunan esericedit kâğıdına dört sayfa olarak gerçekleşir.
7 ay süreyle bu şekilde tirajı 60-80 adet olan gazete daha sonra matbaada basılmaya başlar. 49.sayıdan itibaren tipo tekniği kullanılan Bartın Gazetesi 183.sayısından itibaren tamamen Türkçe harflerle okuyucularının karşısına çıkar, çıkarılır...
