1982 Anayasasında Yapılan Değişiklikler
Toplum olarak, sürekli anayasa değişiklikleri gündemimizi meşgul etmektedir. Yürürlükte bulunan 1982 Anayasası, siyasal iktidarlarca karşılaşılan her sorunda değiştirilmeye çalışılmaktadır. 1982 Anayasasında şimdiye kadar 16 ayrı değişiklik yapıldı. 1982 Anayasası’ndaki ilk değişiklik, 1987'de siyasal yasaklarla ilgili maddelerin referandumda kabul edilmesiyle yapıldı. 1982 Anayasasında; ANAP döneminde 4, DYP-SHP döneminde 15, DSP-MHP-ANAP döneminde 37, AKP döneminde ise 27 maddede değişiklik yapıldı. AKP döneminde yapılan ilk değişiklik 2004 yılında oldu. CHP'nin de desteğini alan bu anayasa değişiklik paketi 9 madde oluşuyordu. 1982 Anayasa'nın 10, 15, 17, 30, 38, 87, 90, 131 ve 160. maddelerinde yapılacak değişiklikleri kapsıyordu. Bu anayasa değişiklik paketi ile ölüm cezasının Anayasa'dan çıkarılması, kadın-erkek eşitliği, temel hak ve özgürlükler, YÖK'ün yapısı, DGM'lerin kaldırılması, TSK'nın elindeki devlet mallarının Sayıştay'ca denetlenmesi gibi konularda düzenlemeler yapıldı.
27 Nisan 2007 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı birinci tur seçimlerinde 357 kabul oyu çıkmasına karşın 367 sayısına ulaşılamadığı için seçim ikinci tura kaldı. Anayasanın ilgili hükmü gereği, ilk oturumun açılabilmesi için 367 üyenin TBMM’de hazır bulunması gerektiği gerekçesi ile CHP tarafından oturumun iptali için Anayasa Mahkemesine dava açıldı. Açılan dava sonucu Meclis'in bu birinci oturumu, Anayasa Mahkemesinin 1 Mayıs 2007 tarihli kararı ile iptal edildi.6 Mayıs 2007 tarihinde Mecliste yapılan iki yoklamada da toplantı yeter sayısının sağlanamaması 11. nedeniyle Cumhurbaşkanı seçilemedi.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin yapılamaması üzerine genel seçime gidildi. 22 Temmuz 2007 seçimlerinde AKP tek başına iktidara geldi. Cumhurbaşkanlığı seçimleri yeniden başladı.20 Ağustos 2007 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi birinci turunda 341 oy alan, 24 Ağustos 2007 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci turunda 337 oy alan Abdullah Gül, 28 Ağustos 2007 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin üçüncü turunda 339 oy alarak Türkiye Cumhuriyetinin 11. cumhurbaşkanı seçildi.
2007 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçiminde yaşan olumsuzluklar, iktidar partisi AKP’yi cumhurbaşkanlığı seçimleri ile ilgili anayasa değişikliği yapmaya sürükledi. Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçim sürelerinin düzenlenmesine ilişkin anayasa değişikliği AKP ve Anavatan Partisinin oylarıyla kabule edildi.
Son olarak, 9 Şubat 2008'de başörtülü öğrencilerin üniversitelere gidebilmesine yönelik Anayasa'nın 10. ve 42. maddelerinde değişiklik yapıldı. Ancak, Anayasa Mahkemesi kararıyla iptal edildi.
Özetle,1982'de yürürlüğe giren anayasamızda, bugüne kadar toplam 83 maddede belirli oranda değişiklik yapılmıştır. Ancak, hemen belirtelim ki, anayasanın bazı maddelerinin değiştirilmesi, sözkonusu anayasanın felsefesinin değişmesi anlamına gelmemektedir. Sadece, pozitif hukuk açısında madde bazlı değişikler uygulamada etkili olmaktadır. Anayasanın felsefesi ile madde bazı değişikler arasında tutarlılık bulunmamaktadır.
Ülkemizin aslında, devletin siyasal ve yönetsel örgütlenmesine ilişkin 21.yüzyıl tarihsel ortamını ve değer yargılarını yansıtan yeni bir anayasaya gereksinimi vardır. Anayasalar, toplumun tamamını ilgilendirir. Bu nedenle, toplumsal mutabakat ile yapılmalıdır.
Bu yeni anayasada;
1- Bireysel hak ve özgürlüklerin liberal çoğulcu demokrasinin ilkelerine uygun olarak güvence altına alması,
2- Devletin, yasama, yargı ve yürütme organlarının işleyişinin hukuk devleti ilkesi esaslarına göre düzenlenmesi,
3- Siyasal iktidarın yetki ve sorumluluklarının temel amacının, toplumsal refahı yükseltmek ilkesi çerçevesinde düzenlenmesi,
4- Çok uzun, ayrıntılı ve birçok konuyu düzenlemek yerine, temel ilke ve esasların kısa ve öz bir şekilde düzenlenmesi gerekir.
