1919 Yılının Gazete Manşet ve Haberleri (II)
Yeni Yayınlar: Ah İzmir; Bu namla genç ve kıymetli şairlerimizden Faruk Nafiz ve Yusuf Ziya Beyler tarafından matem alameti olarak siyah kaplı ufacık ve yanık bir şiir kitabı yayınlanmıştır. Bağrı yanık Müslüman Türklere tavsiye ederiz (23 Mayıs 1919)
1-Dün bütün İstanbul Sultanahmet Meydanına aktı. Yüzbin Türk yemin etti/Halide edip hanımın: “700 senenin tarihini ağlayan minareler altında yemin edeniz, bayrağımıza, ecdadımızın namusuna ihanet etmeyeceğiz. Bu uğurda can vermekten çekinmeyeceğiz’ vallahi.. vallahi..” sedaları ile cevap verdi. İngilizler, mitingi uçakla takibettiler. Erzurum ile İzmit’te mitingler. İzmit mitinginde gazeteler üzerindeki sansürün kaldırılması istendi (24 Mayıs 1919)
2-Ege halkı göç yollarına döküldü. Yunan ordusu dün Manisa’ya girdi. Selçuk ile Bayındırda düşman işgal etti. Bir İngiliz Subayının müdahalesi yüzünden 59.uncu Alayın topları Yunanlıların eline geçti. Manisa Rumları Yunanlıları çiçeklerle karşıladılar. Patrikhane İstanbul’da istiyor. Paris’te bulunan Patrik Vekili, Türklerin İstanbul’da bırakılmalarına dair dörtler kararını “derin teessürle” karşıladığını açıkladı. İngilizlerin isteği üzerine, mitingler yasak edildi. Padişah, Sultanahmet mitingi heyetine “Bağırın, fakat katiyen elinizi kaldırmayın” diye nasihatte bulundu.
Dokuzuncu Ordu Müfettişi, Mustafa Kemal Paşa, mahiyetindeki subaylarla Havza’ya gitti/İleri gazetesi dünkü başmakalesinde “Bize himaye lazım değil” diye yazdı (26 Mayıs 1919)
3-Ayvalık dün işgal edildi. Şehrin batı tepelerinde düşmanla çarpışmalar oldu. Mevcudu 500 kişi bile olmayan Alay Kozak’a çekildi. Halk panik içinde kaçıyor.
Sultanahmet’de bugün miting var. Yasağa rağmen dağıtılan davetiyelerde “Vatanın imdadına koş” deniliyor. İstanbul’un fetih gününü kutlayamadık. Mustafa Kemal Paşa “Türk hükümeti yabancıların elinde esirdir”. Paşa: Anadolu’da gizli teşkilat kurularak İstiklal için mücadele edilmesini lüzumlu görüyor (30 Mayıs 1919)
4-Mustafa Kemal, hükümeti ikaz ediyor. “Mitingler men edilemez”. Samsun’dan İstanbul’a silah ve mühimmat sevkıyatının durdurulduğu öğrenildi.
9 ncu Ordu Müfettişi “Milli tezahüratı men ve tevkif için nefsimde ve hiç kimsede kudret ve takat göremiyorum” diyor.
Denizli’de gönüllü müfrezesi kuruldu/İngilizler şimdi de Kürtleri ayaklandırmaya çalışıyorlar (4 Haziran 1919)
5- Nazilli Yunan işgaline düştü. Ödemiş çarpışmalarına birliklerin katıldığını ileri süren Atina Gazeteleri: “Türkiye Yunanistan’la harp haline girmiştir” diyorlar.
7 bin Türk göç yollarına döküldü/Gazeteci Haydar Rüştü Yunan’ın eline düştü. Bir Yunan Gazetesi, ilhak aleyhinde çalışmış olan gazetecinin ödemiş civarında ele geçirildiğini bildiriyor (5 Haziran 1919)
6-İngiliz Generali emrediyor: “Mustafa Kemal’i geri çağırınız. General Milne dün Harbiye Bakanına yolladığı notada Paşa’nın derhal İstanbul’a getirilmesini istedi.
İstanbul’da dün tevkifler yapıldı. Polis, milli kongre toplantısını bastı. Esat Paşa ile Talat Bey tevkif edildi. Reuter Ajansı tevkifleri Ali Kemal’in yaptırdığını bildiriyor. Akhisar işgal edildi (7 Haziran 1919)
7-Mustafa Kemal geri çağrıldı. Şeyhülislam’ın Başkanlığında toplanan Kabine, İngiliz generalinin notasına boyun eğdi./ Balıkesir’de Doğru Söz Gazetesi manda aleyhinde yayın yaparak “Türkler için iki yol var, ya istiklal, yahut ölüm” dedi./Patrik Atina’da Türklere sövdü.
İstanbul’da Rumlar dün şenlik yaptı. Taksim bahçesinde sabaha kadar eğlenildi. Yunan Kızılhaçı için para toplandı (9 Haziran 1919)
