“Kent Dönüşümü İçin Aziz Bey’den Çağrı Bekliyoruz”
İNŞAAT sektörü, Türkiye’de ekonominin öncü barometrelerinden.
Kriz döneminde bıçak sırtı gibi kesilen birkaç konut projesiyle idare eden sektör, 2010 yılı başından itibaren hareketlendi. Bu hareketlenme İzmir’de de yaşanıyor.
Birbiri ardına büyük projeler duymaya başladık ve geçenlerde en büyüğünü duyduk. Bostanlı Mavişehir’de Emlak Konut, 350 milyon Tl’lik “Park yaşam Mavişehir” projesi başlattı.
Proje güzel, dikkat çekici. Ancak benim dikkatimi, projeyi TOKİ Emlak Konut’a bağlı olarak gerçekleştiren üç firmadan özellikle İzka İnşaat çekti. Projenin tek İzmirli ortağı, İZKA AŞ, yanlış değilse, Tariş Pamuk Birliği’nden Alsancak Limanı’nın karşısındaki Tariş Genel Müdürlük binasını satın almıştı. Öyleyse firma, buraya da yeni ve yüksek katlı bir bina dikecekti.
Oysa limanın karşısındaki, İzmir’in en çekici kültür sanat tesisi Tarihi Havagazı’nın yanındaki tüm binaların yine, kültür sanat merkezlerine, müzelere ya da Smyirna ruhunu yansıtacak restoran ve yapılara dönüşmesi daha iyi değil miydi? Nedense ve bana düşmüş gibi, ‘Oraya da iş kulesi ya da residans mı dikeceksiniz’ diye soracaktım İzka AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Azat Yeşil’e...
Ayrıca ‘TOKİ’ ile kentsel dönüşüm projelerinde büyük deneyimi olan tek İzmir firması’ olarak da, soracaklarım vardı.
Neyse ki öncelikle Azat Yeşil, benim azabımdan kurtuldu. Onlar Tariş Pamuk Birliği’nin Çiğli’deki depolarını almışlar. İkinci konuya geçtik. Karşımda Türkiye geneli önemli çalışmalara imza atmış, TOKİ’nin kentsel dönüşüm projelerinde dedeneyimli bir işadamı vardı. Azat, önemli bilgiler verdi...
* Geniş çaplı kentsel dönüşüm projelerinin İzmir’de başlatılmasına yönelik sesler yükseliyor. Size göre TOKİ’nin devreye girmesi şart mı?
TOKİ desteği katalizör etkisi görür. TOKİ’nin İzmir’e davet ve teşvik edilmesi gerekir. Farklı partiler diye düşünmemek, ısrarcı olmak lazım. TOKİ iktidar belediyelerinin dışında da kentsel dönüşüm yaptı. Ancak Başkan Aziz Kocaoğlu, TOKİ’nin gücünün dışında da konsorsiyum sağlayabilir.
* Bu dönüşümü İzmir özel sektörü gerçekleştirebilir mi yoksa Ankaralı müteahhitlerin yeni gözdesi İzmir mi olacak?
Kentsel dönüşüm için İzmir’in kendi iç dinamikleri yeterli. İzmir’de yatırımcının önü açılırsa başka müteahhite gerek yok. Bu çalışmayı yapacak özel sektör kuruluşları tek çatı altında da birleşebilir. Ancak acil olarak çarpık yapılaşmaların yıkılıp dönüşüm sağlanması lazım. Büyükşehirler içerisinde kentsel dönüşümde Ankara ve İstanbul hızlı yol alırken, İzmir’in durumu zorlaşıyor.
İyi ama siz özel sektör müteahhitleri yüksek karlara alışkın değil misiniz?
Bu projelerde büyük karlar olmaz. Sosyal projelere ‘tek hedef kar’ gözüyle bakmayacak birçok şirket var.
Sosyolog ve psikologlar çalışmalı
* Ne yapılması gerekiyor?
Acilen şehrin tüm planları çıkarılmalı. Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, kendisi TOKİ’nin işlevini yüklenebilir. Büyükşehir Belediyesi mutlaka öncü güç olarak projelerini netleştirmeli. Bu işleri yapabilecek kentteki müteahhitleri tek çatı altında toplamalı, bizlere çağrı yapmalı. Güç kartopu gibi büyür. Biz hazırız. Bu çalışmalarda özel sektör önde görülmemeli. İyi bir planlama ile İzmir’in yarısının çehresi değişebilir. Önceklikle kentin belli bölümlerinin güzel olması yetmez, gerçek belediyecilik anlayışı, gecekondu bölgelerinin de dönüşmesini gerektirir. İzmir’de niyet var ama hala yöntem belli olmadı. Hiçbir yerde sosyologların, psikologların çalışmaya başladığını görmedim. Oysa kentsel dönüşüm çalışmaları böyle başlıyor.
* Gerçi siz ekmeğinizi böyle kazanıyorsunuz ama her yere konut yapmak doğru mu?
Hayır kesinlikle yanlış. Çünkü İzmir bu noktada da yanlış bir yere gidiyor. Tarım alanları yok oluyor. Torbalı’da tarım arazilerinin içerisine toplu konut projeleri yapılması yanlıştı.
* İzmir’de yatırımcılar engelleniyor’ eleştirilerine katılıyor musunuz?
Katılmamak mümkün değil. Türkiye’nin birçok kentinde proje yetiştiremiyoruz. İzmir ise bu kentlere oranla oldukça yavaş kalıyor. Ama bu anlayış bir gün mutlaka çözülecek, o konuda yolun sonuna geldik. İzmir umutsuzluğu hak eden bir kent değil.
Katar Prensi ile ortak oldu
* Hangi çalışmaları yaptınız?
Diyarbakır ve Mersin’de kentsel dönüşüm projeleri yaptık, Ayasofya’nın restorasyonunu gerçekleştirdik. Halen Simpaş GYO ve Bursa Modern’i yapıyoruz.
Yurtdışında ise Cezayir’de ofisimiz var. Katar’ın yönetimini elinde bulunduran Doha Emiri’nin yeğeni Halit Ertan’la ortak firma kurduk, büyük projelere hazırlanıyoruz. 12 yıl önce İzmir’e geldiğimden bu yana, Ahmet Priştina kent müzesi, Karşıyaka Belediyesi Opera binası, Dokuz Eylül Onkoloji Arge inşaatı, MilliSavunma Bakanlığı uçak bakım onarım merkezi’ni, metro hattı Karşıyaka tünellerini yaptık. Bayraklıda 160 konutluk yelken park projesi ile Çiğli projesi sürüyor. İzmirli firma sayılabilecek kadar zaman geçmiş... Biz artık Karşıyakalı’yız.
350 milyon TL’lik büyük proje
TOKİİ Emlak Konut ve diğer iki büyük müteahhitlik firmasıyla birlikte yaklaşık iki yıldır “Park Yaşam Mavişehir projesi üzerine çalıştıklarını söylüyor Azat Yeşil.
Projeyi yürütecek üç firma Türkerler, Durmaz ve İzka’nın bugüne kadar 15 bin konut ürettiğini anlatan Yeşil “Güçlü bir girişim oluşturduk“diyor. İzmirliler, Türkerler’i İzmirgaz’ın sahibi olarak da tanıyor.
Emlak Konut’un Mavişehir’deki son arsası ve final projesi olduğu için projenin titizlikle hazırlandığını aktaran Yeşil, proje maliyetini ise 350 milyon TL olarak belirtti. 521 konutun bulunduğu projede zeminin sağlamlaştırılması için özel bir kazık sistemi uygulanmış. Projede birçok sosyal yaşam alanının yanı sıra kapalı yüzme havuzu da bulunuyor.
Şimdi Karşıyakalı
* “Park Yaşam” Projesi’nin İzmirli ortağı dedik ama siz aslen nerelisiniz ?
Diyarbakır’da büyüdüm, İstanbul’da okudum. Yüksek mimarım. Şehir planlama üzerine master yaptım.
* Aşiret ailelerine mi mensupsunuz ?
Hayır değilim.
* Şirketi kim kurdu?
- Ben kurdum. Ankara’da da iki kardeşim bana yardım ediyor.
Bu insanlar nereye bakıyor?
“Gözünüzde büyütebilirsiniz” sloganıyla ve özel bir konseptle hazırlanan Mavişehir Park Yaşam yine farklı bir çalışmaya imza atmış. Yol kenarına koydukları özel dürbünlerle yaklaşık 500 metre ilerideki temel atılan alana baktığınızda projenin bitmiş şeklini, neyin nerede, nasıl gerçekleşebileceğini görebiliyorsunuz.